Ομιλία του Βουλευτή Μεσσηνίας κ. Δημήτρη Κουσελά, εισηγητή του ΠΑΣΟΚ, κατά τη συζήτηση,
στην Ολομέλεια της Βουλής, του νομοσχεδίου
«Κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Αυτοκινητόδρομου "Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτας"».

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα για ένα έργο που αφορά το μέλλον της Νότιας Ελλάδας, ένα έργο αποφασιστικής σημασίας για την ανάπτυξη ολόκληρης της Πελοποννήσου.

Το πρώτο που θέλω να παρατηρήσω, είναι ότι η Κύρωση αυτής της Σύμβασης Παραχώρησης στο Εθνικό μας Κοινοβούλιο έρχεται με σημαντική καθυστέρηση με ευθύνη της Κυβέρνησης. Όμως, όπως συχνά λέει ο λαός μας, κάλλιο αργά παρά ποτέ. Αυτό δεν ισχύει μόνο για το χρόνο που έρχεται, ισχύει περισσότερο και για την εντυπωσιακή αλλαγή της στάσης της Νέας Δημοκρατίας απέναντι και στις συμβάσεις παραχώρησης, αλλά και στα μεγάλα έργα τα οποία κατ’ επανάληψη είχε καταγγείλει, όταν ήταν στην Αντιπολίτευση.

Αναφέρομαι στα μεγάλα έργα των Κυβερνήσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ., στη ζεύξη Ρίου–Αντιρρίου, στο Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», στον περιμετρικό δακτύλιο της Αθήνας, στα αστικά δίκτυα φυσικού αερίου. Τότε, για παράδειγμα, όταν συζητούσαμε εδώ στο Κοινοβούλιο τη Σύμβαση Ρίου-Αντιρρίου, έλεγε ότι αυτή η Σύμβαση είναι αποικιοκρατικού χαρακτήρα, ότι αντίκειται στο ευρωπαϊκό δίκαιο και μία σειρά από άλλα χαρακτηριστικά. Τώρα η Νέα Δημοκρατία ως Κυβέρνηση επιχειρεί να πιστωθεί η ίδια από αυτό το έργο, ένα έργο το οποίο οραματίστηκε, θεμελίωσε και σχεδίασε, δημοπράτησε και προχώρησε, ολοκληρώνοντας την πρώτη φάση του και προετοιμάζοντας τη δεύτερη, η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ..

Παρότι διαφωνούμε με την προσπάθειά της να οικειοποιηθεί και να μηδενίσει τη συνεισφορά της προηγούμενης Κυβέρνησης, πρέπει να πω ότι αισθανόμαστε δικαιωμένοι.

Τη συνεισφορά αυτή, θα πρέπει κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτέλους να μάθουμε να την αναγνωρίζουμε, στο μέτρο που υπάρχει και πρέπει να υπάρχει συνέχεια και συνεισφορά όλων των κυβερνήσεων σε τόσο μεγάλα έργα.

Αισθανόμαστε όμως δικαιωμένοι, αφού σήμερα εσείς σαν κυβέρνηση θέλετε να υιοθετήσετε ένα κομμάτι από το μεγάλο έργο που παρήγε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. Τούτο σημαίνει ότι εμείς σωστά το επιλέξαμε, σωστά το προωθήσαμε και σωστά βέβαια εσείς σήμερα, το φέρνετε προς κύρωση στη Βουλή. Δε συμμεριζόμαστε βέβαια τις ατυχείς και ακραίες αναφορές που επισημάναμε άλλωστε και στη συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής της εισηγητικής έκθεσης για παραλαβή από σας του διαγωνισμού, σε δήθεν νηπιακό στάδιο, με προεπιλογή των ομίλων, κατά δήθεν ανορθόδοξο τρόπο. Δεν ισχύει τίποτα από όλα αυτά, το γνωρίζετε πολύ καλά. Άλλωστε εμμέσως πλην σαφώς, το δεχθήκατε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, γιατί αν συνέβαινε, δεν θα συνεχίζατε τη διαδικασία με τους ίδιους προεπιλεγέντες ομίλους.

Παραλάβατε, κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης, στρωμένο γήπεδο. Προμελέτες και εξασφαλισμένα κονδύλια για το έργο αυτό και καθυστερήσατε πάνω από ενάμισι χρόνο, στην ολοκλήρωση των τευχών δημοπράτησης και της δεύτερης φάσης του διαγωνισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ είχε αποφασιστεί μέσα στο 2004 να δοθούν τα τεύχη δημοπράτησης στους ενδιαφερόμενους ομίλους και να ληφθούν οι προσφορές τους, εσείς μετά από δύο αναθεωρήσεις -ένα και πλέον χρόνο μετά- στις 7-7-2005 και στις 23-9-2005, εγκρίνατε τελικά τα τεύχη δημοπράτησης της δεύτερης φάσης στις 25-11-2005. Όμως, δεν θα σταθώ περισσότερο στα ζητήματα αυτά. Καλό είναι να τα αφήσουμε πίσω μας και να δούμε το ίδιο το έργο, τις προοπτικές τους και τη συμβολή του στην περιφερειακή ανάπτυξη.

Εμείς δεν θα ακολουθήσουμε, το δείξαμε ήδη και στην περίπτωση της συζήτησης για την Ιόνια Οδό, τις πρακτικές που ακολουθήσατε εσείς σαν αντιπολίτευση τότε. Εμείς στηρίζουμε αυτό το έργο, γιατί όπως είπα, εμείς το οραματιστήκαμε, εμείς το σχεδιάσαμε, το επιλέξαμε και το προχωρήσαμε, μέχρι ενός συγκεκριμένου σημείου, σαν ένα έργο αιχμής, για την ανάπτυξη της Πελοποννήσου, μαζί με την Ιόνια Οδό.

Θα επαγρυπνούμε, ώστε αυτός ο δρόμος να γίνει ένας σύγχρονος και ασφαλής αυτοκινητόδρομος υψηλών προδιαγραφών, ενταγμένος στα διευρωπαϊκά δίκτυα που συνδέουν την κεντρική Ευρώπη με νότια απόληξη την Πελοπόννησο και ειδικότερα την πόλη της Καλαμάτας, η οποία αποτελεί το νοτιότερο άκρο της Πελοποννήσου, ανοίγοντας νέες προοπτικές ανάπτυξης για τους νομούς μας. Θα επαγρυπνούμε για να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα το οποίο τίθεται μέσα από τη σύμβαση παραχώρησης που θα κυρώσουμε σήμερα για να μη γίνει λάστιχο, όπως πολλές φορές έχουν γίνει λάστιχο πολλά χρονοδιαγράμματα.

Ο κύριος Υπουργός, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εύλογα θα έλεγα βάφτισε και το έργο τούτο, δρόμο της ανάπτυξης. Θα συμφωνήσουμε μαζί του, επισημαίνοντας, όμως, ότι είναι μία αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη, προκειμένου να αναπτυχθεί η περιφέρεια και ειδικότερα η περιφέρεια Πελοποννήσου.

Και εξηγούμαι: Ασφαλώς δεν αρκεί ένας γρήγορος και κλειστός αυτοκινητόδρομος με σημαντική, όπως αναμένεται παροχή και στους όρους ασφάλειας από τη μία πλευρά και ελαχιστοποίησης των ατυχημάτων από την άλλη, αλλά και μείωσης του χρόνου διαδρομής. Όχι από τέσσερις ώρες που ειπώθηκε από την εισηγήτρια της Νέας Δημοκρατίας, γιατί η διαδρομή σήμερα Αθήνα-Καλαμάτα δεν είναι τέσσερις ώρες, αλλά δυόμισι με τρεις ώρες, ανάλογα με την ταχύτητα που πάει κανείς.

Για να φέρει ανάπτυξη, όμως, αυτός ο δρόμος, χρειάζονται και πολλά άλλα πράγματα για τους νομούς μας που να συμπληρώνουν και να πολλαπλασιάζουν τη συμβολή αυτού του έργου. Φαντάζεστε για παράδειγμα να θέλει κάποιος δύο ώρες και ένα τέταρτο να πάει από την Αθήνα στην Καλαμάτα και για να διανύσει μετά το ιστορικό νομαρχιακό δίκτυο, να χρειάζεται άλλες δύο ώρες; Το ίδιο συμβαίνει βέβαια, όχι μόνο με τη Μεσσηνία, αλλά και με άλλες περιοχές.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η περιφερειακή μας ανάπτυξη στην εποχή της επικοινωνίας και της γνώσης, απαιτεί συνδυασμένο και κατάλληλο σχεδιασμό για τις μεταφορές, τις υποδομές, τις επικοινωνίες, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες ποιότητας. Χρειάζεται πάνω απ’ όλα ένα εξειδικευμένο και ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό, με σεβασμό στο περιβάλλον, ένα χωροταξικό σχεδιασμό που σήμερα απουσιάζει –ήδη, προχθές, στην επίκαιρη ερώτηση που κάναμε πριν από τη συγκεκριμένη συζήτηση, θίξαμε τα συγκεκριμένα ζητήματα- ένα σχεδιασμό που να αποτρέπει την άναρχη οικοδομική ανάπτυξη και ταυτόχρονα την αυθαίρετη δόμηση που θα υπάρξει σε όλη τη νότια Ελλάδα, εάν οι διαδικασίες του δεν επιταχυνθούν. Χρειάζεται σωστές και αναβαθμισμένες αεροπορικές συνδέσεις και οπωσδήποτε αναβαθμισμένες σιδηροδρομικές μεταφορές.

Ο κ. Ξανθόπουλος στη συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής με διαβεβαίωσε ότι οι όροι της σύμβασης περί ανταγωνιστικών έργων δεν θίγουν το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου είτε μέσω Τρίπολης, είτε μέσω Πάτρας. Εδώ θέλω να σημειώσω τη σοβαρή εκκρεμότητα της Κυβέρνησης απέναντι στο νότιο σιδηροδρομικό άξονα, τη σιδηροδρομική Ιόνια δηλαδή, που καθώς φαίνεται έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες. Είναι πραγματικά κρίμα για την ανάπτυξη και το περιβάλλον να μην αναβαθμίζεται ουσιαστικά ο σιδηρόδρομος στη χώρα μας, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης.

Βέβαια, όλα αυτά τα ζητήματα που προανέφερα στον τομέα της ανάπτυξης, δεν τα καλύπτει η συγκεκριμένη σύμβαση, ούτε θα μπορούσε, βέβαια, να τα καλύψει. Όμως –και το λέω αυτό χωρίς να υποτιμώ τη σημασία του έργου, που συζητάμε- καλό είναι να μην νομίζει, κύριε Υπουργέ, η Κυβέρνηση ότι με τους δρόμους της ανάπτυξης ξόφλησε τις υποχρεώσεις της απέναντι στης περιφέρεια της Πελοποννήσου.

Ένα σημαντικό σημείο που μας απασχολεί είναι η διασφάλιση, πέραν των άλλων, κατάλληλων και επαρκών προσβάσεων από και προς το έργο παραχώρησης για τις πρωτεύουσες, αλλά και για άλλα βασικά σημεία των νομών.

Αναφέρομαι καταρχήν στην Αργολίδα, στην αναβάθμιση του άξονα Δερβενάκια-Άργος, που υπήρξε αντικείμενο συζήτησης στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Πρέπει να διασφαλιστεί άμεσα όχι κατά ένα μέρος από το ΠΕΠ, όπως ελέχθη, γιατί εάν θα γίνει κάτι τέτοιο θα απορροφήσει το σύνολο των κονδυλίων για το ΠΕΠ και δεν θα μείνουν άλλα χρήματα για την ανάπτυξη του εν λόγω νομού, αλλά μέσα από τα τομεακά προγράμματα του ΥΠΕΧΩΔΕ. Αλλιώς, όπως είπα, αυτό το έργο θα εξαντλήσει όλα τα υφιστάμενα κονδύλια.

Για τη Μεσσηνία ζητήσαμε και πήραμε και από τον Υφυπουργό και από τον Υπουργό τις διαβεβαιώσεις ότι ο περιφερειακός δακτύλιος της Καλαμάτας, σαν κλειστός αυτοκινητόδρομος, με τους κόμβους πρόσβασης σε αυτόν, είναι μέσα στις υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου σαν φυσική απόληξη του συγκεκριμένου δρόμου, χωρίς από την άλλη πλευρά να τίθενται διόδια, όπως άλλωστε έγινε και με την παράκαμψη της Τρίπολης.

Ένα άλλο σημαντικό θέμα αφορά στα έργα αναμόρφωσης και στην ανακατασκευή του δρόμου Κορίνθου-Τρίπολης. Χρειάζεται, όπως είπα και στη συγκεκριμένη επιτροπή, να τονιστεί ότι τα έργα αυτά θα πρέπει να γίνουν με τον εθνικό δρόμο σε λειτουργία και όχι με εκτροπή του στο παλιό εθνικό δίκτυο. Εδώ πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα, γιατί αυτό θα ήταν καταστροφικό για όλους τους νομούς της νότιας Πελοποννήσου καθ’ όσον θα διαρκούσαν οι συγκεκριμένες διαδικασίες.

Δεν έχω το χρόνο να αναφερθώ σε επιμέρους σημεία της σύμβασης, τα οποία συζητήσαμε στην επιτροπή, θα επανέλθω, όμως, στο θέμα των διοδίων. Με προβληματίζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι ήδη από τον Ιούλιο οι οδηγοί στον οδικό άξονα Κορίνθου-Τρίπολης θα πληρώνουν ακριβότερα διόδια. Δηλαδή η πρώτη αύξηση θα γίνει ενώ ακόμη ουσιαστικά δεν θα έχει αρχίσει το έργο παραχώρησης, εξασφαλίζοντας για τον επενδυτή και τον αυτοκινητόδρομο, για έργα που θα παραδοθούν πολύ αργότερα, όπως όλοι γνωρίζετε, μέχρι το 2011. Φοβάμαι ότι αυτή η σημαντική αύξηση του κόστους των διοδίων, που καταρχήν είναι στα υφιστάμενα διόδια, αλλά από την ολοκλήρωση του δρόμου θα γίνει με την προσθήκη δύο νέων διοδίων και με τη χιλιομετρική αποζημίωση τεσσεράμισι λεπτά, όπως περιγράφεται στη σύμβαση, σε τιμές 2003, το οποίο θα αναπροσαρμοστεί, θα έχει αλυσιδωτές επιδράσεις στο κόστος ζωής συνολικότερα, γιατί αυτά τα αυξημένα διόδια θα μετακυληθούν και στο κόστος των ΚΤΕΛ, αλλά και όλων των υπόλοιπων οχημάτων που περνάνε από εκεί, με επιπτώσεις και στις τιμές των προϊόντων και προς τους νομούς μας.

Ειπώθηκε από τον κύριο Υπουργό -και το ακούσαμε προσεκτικά- ότι αυτό το τέλος -που το 2011 θα είναι 20 ευρώ και πλέον, ενώ σήμερα είναι μόλις 7 ευρώ- είναι χαμηλότερο από το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αυτό είναι σωστό. Θα πρέπει, όμως, να λάβουμε υπ’ όψιν ότι οι μισθοί στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι δύο και δυόμισι φορές πάνω, όπως και το βιοτικό τους επίπεδο σε σχέση με το δικό μας, και ότι αναφερόμαστε σε μια συγκεκριμένη περιοχή που έχει σημαντικές υστερήσεις στην ανάπτυξή της και πολλές φορές την έχουμε χαρακτηρίσει σαν νότο του νότου.

Να επισημάνω ακόμα ότι, ναι μεν, φαίνεται σαν πλεονέκτημα αυτή η σύμβαση έναντι των προηγούμενων συμβάσεων που είχαν συνάψει κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ότι τα δάνεια του παραχωρησιούχου δεν έχουν την εγγύηση του δημοσίου, όμως η σύμβαση αυτή προσφέρει κατά τη γνώμη μου κάτι ακόμα καλύτερο στον παραχωρησιούχο. Αναφέρομαι στη δωδεκαετή επιδότηση της λειτουργίας -δηλαδή στην εγγύηση από το δημόσιο ενός συγκεκριμένου επιπέδου εσόδων για κάθε εξάμηνο- με την οποία εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα της εκμετάλλευσης και οι πιστωτές του. Το μέγιστο ποσό της επιδότησης μπορεί να φθάσει τα 131,35 εκατομμύρια ευρώ σε τρέχουσες τιμές.

Συνολικά πρέπει να πω ότι ψηφίζουμε το νομοσχέδιο αυτό. Όμως, υπάρχει μία σειρά από συγκεκριμένα ζητήματα, κυρία Πρόεδρε, τα οποία πολύ σύντομα θέλω να αναφέρω και αφορούν τα επί μέρους άρθρα του.

Αρχικά θέλω να επιμείνω, κύριε Υπουργέ, στην πρόταση που έχουν κάνει οι εργαζόμενοι. Είναι μία μικρή πρόταση, μία πρόταση που δεν έχει κόστος για τη θεμελίωση του δικαιώματος πλήρους συντάξεώς τους μέχρι τις 31-12-2014. Είναι ένα ζήτημα, το οποίο σας καλούμε έστω και τώρα να το δείτε.

Ένα δεύτερο ζήτημα είναι η παρατήρηση που έχει κάνει το Τμήμα Νομοτεχνικής Επεξεργασίας Σχεδίων και Προτάσεων της Βουλής. Δεν ξέρω αν το συμπεριλάβατε τελικά αυτό. Να ξεκαθαριστεί, γιατί είναι μία σημαντική παρατήρηση. Στο τέλος της έκθεσής τους τονίζουν ότι, ενόψει των ανωτέρω και εφόσον πράγματι η βούληση των συμβαλλομένων ήταν η παραπομπή στην προϊσχύουσα μορφή του άρθρου 34 του ν.2238, θα ήταν σκόπιμο να ρυθμιστεί με την ενσωμάτωση ερμηνευτικής δήλωσης. Δεν ξέρω αν έχετε κάνει την ερμηνευτική δήλωση ή όχι. Είναι ένα ζήτημα.

Σχετικά με την τροπολογία που καταθέσατε σχετικά με το άρθρο 4 παράγραφος 6, θέλω να πω ότι είναι μία τροπολογία, η οποία θα εφαρμοσθεί και για τους εκκρεμείς διαγωνισμούς για την ανάθεση δημοσίων έργων κατά την ημερομηνία έναρξης. Επειδή θα έχει κατ’ αυτόν τον τρόπο μία αναδρομική ισχύ, θα περιμένουμε κατά τη διάρκεια της συζήτησης να μας ενημερώσετε για το πόσες είναι αυτές οι περιπτώσεις και αν αναφέρεται σε μεγάλα ή όχι έργα -δεν ξέρουμε τι είναι αυτό- προκειμένου να πάρουμε μία τελική θέση.

Και έρχομαι στις δύο άλλες τροπολογίες που έχουν ενσωματωθεί στο τέταρτο άρθρο, που αναφέρεται στα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια των δήμων Ταύρου και Αγίου Ιωάννη Ρέντη. Σε σχέση με το ζήτημα αυτό, σας είχε ζητήσει ο κ. Γείτονας στην αρμόδια επιτροπή τα συνοδευτικά έγγραφα για το θέμα αυτό. Μέχρι σήμερα δεν τα προσκομίσατε. Από την άλλη πλευρά, οι αιτιάσεις, οι οποίες υπάρχουν από τους κατοίκους της περιοχής σε σχέση με την υπέρβαση των όρων δόμησης για μια περιοχή που είναι πολύ βεβαρυμμένη, είναι πολύ μεγάλες. Εμείς, από την στιγμή που δεν δώσατε αυτά που σας ζητήσαμε, το άρθρο 4 δεν θα το ψηφίσουμε.

Σε ό,τι αφορά το άρθρο 5, το οποίο αναφέρεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν από ένα περίπου χρόνο, όταν συζητούσαμε εδώ στην Ολομέλεια της Βουλής τις τροποποιήσεις που κάνατε στο σχετικό νόμο, σας είχαμε επισημάνει με έμφαση ότι οι ρυθμίσεις που επιχειρούσατε να κάνετε ήταν αποσπασματικές, χωρίς να υπάρχει ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο, ένα συνολικό business plan για το Kτηματολόγιο και τότε δεν μας ακούγατε. Πολλοί που είχαν κάνει τοποθετήσεις από την πλευρά της κυβερνητικής Πλειοψηφίας έλεγαν ότι το Κτηματολόγιο τελειώνει με το νομοσχέδιο το οποίο ψήφιζαν. Δυστυχώς, το Κτηματολόγιο δεν τελειώνει και είδατε ότι σήμερα αναγκαστήκατε να φέρετε τροποποίηση η οποία αναφέρεται στην παράταση της προθεσμίας κατά τρία χρόνια σχετικά με τις αναγνωριστικές και διεκδικητικές αγωγές και να επεκτείνετε την προθεσμία από πέντε σε οκτώ χρόνια. Αυτό σας το επισημαίνουμε για να γίνουν αντιληπτές οι ανακολουθίες σε ό,τι αφορά την άσκηση της πολιτικής σας, όμως, επειδή το ζήτημα αυτό είναι ένα ζήτημα ουσιαστικό και θα διευκολύνει τους πολίτες, την τροπολογία αυτή θα την ψηφίσουμε.

Κλείνοντας, θέλω να σημειώσω ότι σαν Βουλευτής ιδιαίτερα της Μεσσηνίας θα είμαι ευτυχής αν το έργο αυτό γίνει στην ώρα του και όπως πρέπει να γίνει. Όπως είπα, θα παρακολουθήσουμε από κοντά την εξέλιξή του, θα είμασταν όλοι πολύ περισσότερο ευτυχείς αν και όλα τα υπόλοιπα τα οποία υποσχέθηκε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, όταν είχε έλθει στις 20 του Φλεβάρη στην Καλαμάτα, είχαν γίνει πραγματικότητα. Δυστυχώς τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έχει υλοποιηθεί.