ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ κ. ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ
ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ, ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ, ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Κυρία και κύριοι συνάδελφοι, μετά από τρία χρόνια προσχηματικού διαλόγου παλινωδιών και συγκρούσεων, με τα πανεπιστήμια ένα σχεδόν χρόνο κλειστά η Κυβέρνηση φέρνει ένα νομοσχέδιο, η εμβέλεια του οποίου είναι αντιστρόφως ανάλογη με τη ζημιά που ήδη έχει συντελεστεί. Το κόστος είναι πελώριο.

Με την πολιτική που ακολούθησε η Κυβέρνηση χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Οι φοιτητές απώλεσαν χιλιάδες ώρες σπουδών, κατασυκοφαντήθηκε η πανεπιστημιακή κοινότητα, αναστατώθηκε η κοινωνική και η πολιτική ζωή του τόπου, μεγάλωσε η αιμορραγία στο εξωτερικό, αμαυρώθηκε η εικόνα της χώρας και διαρρήχθηκαν οι σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των παραγόντων της παιδείας. Το ερώτημα είναι: Όλα αυτά προς τι; Για ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα; Για μια μεταρρύθμιση αποδόμησης της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης με σκόρπιες και ασύνδετες διατάξεις, με πρόχειρες διευθετήσεις και μπαλώματα;

Τα μέτρα που θεσπίζετε, κύριοι της Κυβέρνησης, είναι σίγουρα κατάλληλα για το πανεπιστήμιο του χθες. Είναι ακατάλληλα όμως για το πανεπιστήμιο του μέλλοντος. Κύριοι της Κυβέρνησης, φάνηκε περίτρανα η γύμνια σας. Φάνηκε η έλλειψη οράματος και σχεδίου για την παιδεία. Τη στιγμή που η χώρα μας έπρεπε να οικοδομεί σε όλα τα επίπεδα την κοινωνία και την οικονομία της γνώσης δίνοντας “όλα τα λεφτά” για τη μόρφωση των νέων μας, το δημόσιο πανεπιστήμιο και ολόκληρη η πανεπιστημιακή κοινότητα λοιδορούνται, συκοφαντούνται και απαξιώνονται. Όσο και να ψάξει κανένας δεν θα βρει σ’ αυτό το νομοσχέδιο την πραγματική αυτοδιοίκηση που έχουν ανάγκη τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, την ουσιαστική αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών, της έρευνας, της φοιτητικής μέριμνας. Δεν θα βρει την αναγκαία φροντίδα για τον εργαζόμενο φοιτητή και πάνω απ’ όλα δεν θα βρει την επαρκή χρηματοδότηση με διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία, ζητήματα που εδώ και μήνες το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει θέσει σαν κρίσιμα ζητήματα για την παιδεία.

Διαφωνούμε ριζικά με την αυταρχική διοικητική φιλοσοφία επίλυσης των προβλημάτων που χαρακτηρίζει στο σύνολό του αυτό το νομοσχέδιο. Είμαστε σαφώς αντίθετοι με τα επικοινωνιακά παιχνίδια της Κυβέρνησης στον ευαίσθητο χώρο της ανώτατης παιδείας και με την απόπειρα ένταξής τους στους μικροκομματικούς σχεδιασμούς του κυρίου Καραμανλή για τις εκλογές.

Αυτό το σχέδιο νόμου μπορούσε και έπρεπε να ήταν ένα ουσιαστικό προϊόν διαλόγου και ευρύτατης συναίνεσης, μιας συναίνεσης, κύριε Υπουργέ, που το ΠΑ.ΣΟ.Κ. σας την προσέφερε. Με ευθύνη της Κυβέρνησης όμως, κατάντησε μια “μεταρρύθμιση μαϊμού”, ένα έντεχνο κλείσιμο του ματιού στους αδημονούντες εμπόρους της γνώσης.

Οι προτάσεις που κατέθεσε ο Πρόεδρός μας στην Επιτροπή και τα όσα αναγράφονται στο πρόγραμμά μας είναι σαφώς μια νέα, ριζοσπαστική βάση αλλαγών και τομών για την αναβάθμιση της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης που χρειάζεται η χώρα μας.

Κύριοι της Κυβέρνησης, εσείς επιλέγετε τη χειραγώγηση των ΑΕΙ με άνωθεν επιβαλλόμενους εσωτερικούς κανονισμούς. Εμείς προτείνουμε πλήρη αυτοτέλεια των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με αρμοδιότητα να διαμορφώνουν μεταξύ άλλων τον τρόπο διοίκησης, τον τρόπο εκλογής των οργάνων της διοίκησης, τα της συμμετοχής των φοιτητών, τον αριθμό των εισακτέων, τα ευαίσθητα θέματα του πανεπιστημιακού ασύλου.

Εσείς θέλετε να διοικείτε τα ΑΕΙ και ΤΕΙ με υπουργικές εγκυκλίους. Εμείς προτείνουμε τον έλεγχο και την κοινωνική λογοδοσία τους με τη συστηματική αξιολόγηση και πιστοποίησή τους από ανεξάρτητη αρχή, με υψηλά πρότυπα και σαφείς κανόνες και πάνω απ’ όλα με όρους διαφάνειας. Προτείνουμε πολυετή και ουσιαστικό αναπτυξιακό προγραμματισμό των σπουδών και των δραστηριοτήτων των ιδρυμάτων, όπου θα καθορίζονται οι δικοί τους στόχοι, η δική τους φυσιογνωμία, στρατηγική και δομή, ώστε να γίνουν φυτώρια, να γίνουν παραγωγοί και όχι έμποροι της έρευνας και της σύγχρονης γνώσης.

Με βάση αυτά, θα γίνεται η αμοιβαία δεσμευτική συμφωνία μεταξύ των ανωτάτων ιδρυμάτων με το κράτος για τη δημόσια χρηματοδότησή τους με διαφάνεια και σαφή δέσμευση ότι θα υπερκαλύπτει τις ανάγκες που θα δημιουργούν οι συμφωνημένοι στόχοι, αλλά και συμφωνίες με την τοπική αυτοδιοίκηση και την περιφέρεια, ώστε να συνεισφέρουν στην τοπική κοινωνία και την περιφερειακή ανάπτυξη.

Εμείς προτείνουμε τη δωρεάν πρόσβαση των σπουδαστών σε όλα τα συγγράμματα που θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του κάθε τμήματος και θα υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση του κάθε φοιτητή με δωρεάν χρήση γρήγορου διαδικτύου. Εσείς υποστηρίζετε τη σημερινή κατάσταση, εσείς αγνοείτε τους εργαζόμενους φοιτητές, τους ισοπεδώνετε και τους “τσουβαλιάζετε” με τους λεγόμενους αιώνιους φοιτητές. Εμείς προτείνουμε ειδικές ρυθμίσεις, τη διευκόλυνσή τους με μερική φοίτηση, δυνατότητα μερικής απασχόλησης στο ίδιο πανεπιστήμιο, αναβαθμισμένη φοιτητική μέριμνα.

Και κάτι πολύ περισσότερο. Εμείς δεσμευόμαστε, όπως είπε ο Πρόεδρός μας, για επαρκή χρηματοδότηση της παιδείας 5% μέσα στην πρώτη τετραετία. Εσείς μειώνετε κατ’ έτος και τη χρηματοδότηση που βρήκατε. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι δαπάνες ανά φοιτητή απέχουν παρασάγγας από την Ε.Ε.. Είμαστε στο 40% της μέσης δαπάνης σε ευρωπαϊκό επίπεδο ανά φοιτητή.

Εμείς δεσμευόμαστε η παιδεία να είναι σε όλες τις βαθμίδες δημόσια και πραγματικά δωρεάν. Εσείς θέλετε να στηρίξετε την ιδιωτική εκπαίδευση.

Εμείς δεσμευόμαστε για ένα ριζικά διαφορετικό σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων που θα εξαλείψει τη γάγγραινα του φροντιστηρίου και την οικονομική επιβάρυνση των οικογενειών, αλλά και για ένα πιο ανοιχτό πλαίσιο σπουδών για κάθε φοιτητή χωριστά, ώστε να μπορεί να έχει περισσότερες επιλογές ανάμεσα σε τμήματα και γνωστικά αντικείμενα του ίδιου ιδρύματος. Εσείς με την πολιτική σας στέλνετε όλο και περισσότερους φοιτητές σε φροντιστήρια.

Για όλους τους παραπάνω λόγους καταψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο, ένα νομοσχέδιο που είναι κατώτερο των περιστάσεων, αλλά και των προσδοκιών της ελληνικής κοινωνίας.