Ομιλία του βουλευτή Μεσσηνίας κ. Δημήτρη Κουσελά στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας με θέμα την έρευνα και τεχνολογία στην παραγωγή τροφίμων και η ελληνική παραγωγή αγροτικών προϊόντων.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Θα ήθελα να σας συγχαρώ για τις πρωτοβουλίες που παίρνετε και για την ευκαιρία που μας δίνετε να διατυπώσουμε τις απόψεις μας πάνω σε πολύ σημαντικά ζητήματα. Θα ήθελα να ευχαριστήσω και την Υπουργό και τους διοικητές των οργανισμών, αλλά και τους εκλεκτούς καθηγητές για την παρουσίαση που μας έκαναν.

Είναι γνωστό, αγαπητοί συνάδελφοι, ότι σήμερα είμαστε σε μια περίοδο μεγάλης στενότητας των οικονομικών πόρων, αλλά και μιας κρίσης, που μαστίζει τον αγροτικό τομέα και της οποίας συνέπεια και αποτέλεσμα είναι η συνεχής μείωση του αγροτικού εισοδήματος.

Πιστεύω ότι στη σημερινή συγκυρία αυτό που μας χρειάζεται δεν είναι η έρευνα για την έρευνα, αλλά η αποτελεσματική έρευνα. Μια έρευνα δεμένη με τα προβλήματα του αγροδιατροφικού τομέα.

Δεν θέλω να διατυπώσω κάποιον ισχυρισμό. Αναρωτιέμαι όμως κατά πόσο η υφιστάμενη σήμερα έρευνα σε αυτόν τον τομέα είναι συνδεδεμένη με τα πραγματικά προβλήματα της ελληνικής γεωργίας. Τα προβλήματα, δηλαδή, που αφορούν στον παραγωγό και στις πολύ χαμηλές τιμές που εισπράττει, στις ανάγκες των καταναλωτών, προβλήματα που σχετίζονται όχι με τη βελτίωση της παραγωγικότητας, αλλά με την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων για τους καταναλωτές, τα οποία αντιμετωπίζονται με καινοτόμες δράσεις, φιλικές για το περιβάλλον.

Δεν θα ήθελα να ξεκινήσω αρνητικά, αλλά θετικά, με ένα παράδειγμα καλής πρακτικής που σας μεταφέρω από την ιδιαίτερή μου πατρίδα, τη Μεσσηνία και ειδικότερα την Τριφυλία. Η περιοχή της Τριφυλίας είναι μία από τις εξαγωγικές περιοχές – η δεύτερη αν δεν κάνω λάθος – στην παραγωγή και εξαγωγή πρώιμου και πολύ καλού ποιοτικά καρπουζιού. Με το καρπούζι υπήρχε ένα μεγάλο πρόβλημα.

Αρχικά, είχαμε στο παρελθόν παραγωγή πολύ μεγάλων καρπουζιών, τα οποία ήταν δύσκολα στη μεταφορά, αλλά δημιουργούσαν προβλήματα και ως προς την προστασία της υγείας των καταναλωτών, γιατί έπρεπε να πουληθούν σε κομμάτια. Με μια πολύ συγκεκριμένη και ολοκληρωμένη δουλειά, που δυστυχώς δεν έγινε από κάποιο ερευνητικό κέντρο, αλλά από τη Διεύθυνση Γεωργίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, οι παραγωγοί της Τριφυλίας κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα καρπούζι πολύ μικρότερο σε μέγεθος,  που ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες των καταναλωτών, δεν πωλείται πλέον σε φέτες, αλλά ολόκληρο και μεταφέρεται ευκολότερα.

Παράλληλα, το μικρό μέγεθος έδωσε στους παραγωγούς τη δυνατότητα να διπλασιάσουν την παραγωγή τους, με αποτέλεσμα, σε μια περίοδο που οι τιμές του καρπουζιού έπεφταν, ο παραγωγός κατάφερε να διπλασιάσει το εισόδημά του. Αυτό, λοιπόν, είναι ένα παράδειγμα καλής πρακτικής που η έρευνα βοήθησε αποφασιστικά όχι μόνο τον παραγωγό και μάλιστα σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία, αλλά και το καταναλωτικό κοινό.

Ένα δεύτερο παράδειγμα, το είδα στην Ολλανδία, όταν επισκέφθηκα πριν από δώδεκα χρόνια το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής λουλουδιών στον κόσμο. Σε αυτόν τον χώρο, λειτουργεί ένα ιδιωτικό Πανεπιστήμιο, το οποίο έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην παραγωγή των λουλουδιών, αντιμετωπίζοντας όλα τα προβλήματα, με διασταυρωμένες έρευνες για την παραγωγή, την ποιότητα, τη διάθεση και την ανθεκτικότητα των λουλουδιών.

Μήπως πρέπει, λοιπόν, να αλλάξει συνολικότερα ο προσανατολισμός της υφιστάμενης σήμερα έρευνας; Να υπάρξει ορθολογική διαχείριση των ερευνητικών προγραμμάτων σε μια άλλη κατεύθυνση; Να αντιμετωπιστεί η τεράστια πολυδιάσπαση που σημειώνεται σε αυτόν τον τομέα; Γιατί βλέπουμε να υπάρχουν διάσπαρτοι δεκάδες οργανισμοί, ερευνητικά κέντρα και εκατοντάδες, πολλές φορές, ερευνητές, με κόστος αρκετά υψηλό και με  αποτέλεσμα, ωστόσο, πολύ μικρό ως προς τη συμβολή του στα προβλήματα της ελληνικής γεωργίας.