ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ,
ΓΙΑ ΤΟΝ «ΣΥΝΗΓΟΡΟ» ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Συζητάμε σήμερα για τον Συνήγορο του Καταναλωτή, για ένα πολύ σημαντικό κοινωνικό θεσμό, στο μέτρο που ο πολίτης-καταναλωτής μένει ανυπεράσπιστος απέναντι στα συμφέροντα και στις επιλογές των μεγάλων και ιδίως των πολυεθνικών επιχειρήσεων, οι οποίες δραστηριοποιούνται στη διακίνηση, στην εμπορία και στη διαφήμιση εκατοντάδων καταναλωτικών προϊόντων. Και είναι ο πολίτης, είμαστε όλοι μας, στο έλεος αυτών των επιλογών, αφού το κύκλωμα παραγωγής -εμπορίας-διακίνησης και κατανάλωσης, παραμένει ανεξέλεγκτο.

Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις της Κυβέρνησης, ο αναγκαίος έλεγχος, η αναγκαία διαφάνεια δεν υπάρχουν στο παραμικρό! Με αποτέλεσμα, ενώ λόγου χάρη οι τιμές των αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν στο μισό σε σχέση με πέρυσι, ο καταναλωτής να τα αγοράζει σε υπερδιπλάσια τιμή! Το λάδι, που είναι βασικό καταναλωτικό προϊόν, πωλείται από τον παραγωγό στα 2,20 ευρώ και αγοράζεται από τον καταναλωτή στα 5 ευρώ!

‘Ομως το πρόβλημα δεν είναι μόνο στις τιμές, που “έχουν πάρει φωτιά” σε πολλά βασικά για τον καταναλωτή προϊόντα και υπηρεσίες.

Είναι και η σοβαρή παραπλάνηση του καταναλωτή, που επιχειρείται με δεκάδες τρικ και τεχνάσματα που χρησιμοποιούν οι εταιρείες για την προώθηση συγκεκριμένων προϊόντων. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, ξένα αγροτικά προϊόντα να “βαπτίζονται” ελληνικά, σε βάρος της ποιότητας, ακόμα και της προστασίας της υγείας του καταναλωτή, λειτουργώντας καταστροφικά και για τον ίδιο, και για τον ντόπιο παραγωγό! Δέστε τι έγινε φέτος με το κρασί!

Είναι και οι πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού, που και πάλι έχουν, ως τελικό θύμα τους, τον καταναλωτή.

Απέναντι σε όλα αυτά, χρειαζόμαστε ένα θεσμό ολοκληρωμένο και ισχυρό, που να λειτουργεί άμεσα και αποτελεσματικά, ώστε να παρέχει ουσιαστική προστασία στον καταναλωτή, έναν πραγματικό Συνήγορό του καταναλωτή και όχι διαμεσολαβητή, που:

• θα είναι πραγματικά ανεξάρτητος από κάθε είδους συμφέροντα, ιδίως όταν όλοι γνωρίζουμε, πως τα συμφέροντα στην αγορά είναι ισχυρά και μεγάλα. Επομένως, δεν είναι δυνατόν ο Συνήγορος του καταναλωτή να διορίζεται από την εκάστοτε Κυβέρνηση. Πρέπει στο πρόσωπό του να συγκεντρώνει την εμπιστοσύνη όλων των ενδιαφερόμενων για την προστασία του καταναλωτή φορέων. Στο σημαντικό αυτό θέμα, το υπό συζήτηση σ/ν, δεν μας καλύπτει.

• θα έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες. Δεν μπορεί ο Συνήγορος του καταναλωτή, όπως προτείνεται από την Κυβέρνηση, να αρκείται σε μια “φιλική διαμεσολάβηση”, η οποία εξαρτάται, τελικά, από την καλή διάθεση των δυο μερών. Τέτοια “φιλική διάθεση”, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι υπάρχει. Τι λόγο θα έχει ο πολίτης να συμμετέχει σε διαδικασίες που εκ προοιμίου γνωρίζει ότι δεν οδηγούν σε αποτέλεσμα; Αποφασιστικές αρμοδιότητες σημαίνει τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων από το Συνήγορο του καταναλωτή και μάλιστα κυρώσεων αυστηρών, ανάλογα με τη διαβάθμιση του προβλήματος. Σε διαφορετική περίπτωση, ο Συνήγορος του Καταναλωτή υποβιβάζεται σε ένα απλό διαμεσολαβητή, με διακοσμητικό χαρακτήρα. Αυτό επιδιώκετε με το -πολυδιαφημισμένο, κατά τα άλλα- σ/ν που μας καταθέσατε, κύριε Υπουργέ;

Αυτό τον θεσμό ουσιαστικής και λειτουργικής προστασίας του καταναλωτή, δεν τον βλέπουμε να συγκροτείται με το σ/ν που κατέθεσε η Κυβέρνηση, σε αντίθεση με τις προσδοκίες που προεκλογικά δημιούργησε και για το θέμα αυτό.

Ακόμα, θεωρώ εσφαλμένη την κατάργηση, από το προτεινόμενο σ/ν, του τρόπου ορισμού των Νομαρχιακών Επιτροπών Διακανονισμού Καταναλωτικών Διαφορών του άρθρου 11 Ν. 2251/1994. Με βάση το σ/ν, τα μέλη τους θα διορίζονται, πλέον, από το Συνήγορο του Καταναλωτή.

Να προσθέσω, κλείνοντας, ότι πρέπει, παράλληλα, να δοθεί μεγάλο βάρος στη σωστή ενημέρωση του πολίτη -καταναλωτή, ενημέρωση που θα βοηθήσει:

• στην αντιμετώπιση των παρελκυστικών διαφημίσεων και της συστηματικής παραπληροφόρησης του καταναλωτή,

• στη δημιουργία καταναλωτικού κινήματος, ικανού να προασπίσει τα συμφέροντα των καταναλωτών, βάζοντας φρένο στην ασυδοσία των κερδοσκοπικών κυκλωμάτων, που λυμαίνονται την αγορά.