ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ κ. ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ, ΕΠΙ ΤΟΥ Σ/Ν «ΜΕΙΟΔΟΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ».
Βασικοί στόχοι του σ/ν για τα δημόσια έργα θα έπρεπε να είναι:
-
Η σωστή και ολοκληρωμένη αξιοποίηση του δημόσιου χρήματος
-
Η διαφάνεια σε όλο το φάσμα των διαδικασιών προκήρυξης, ανάθεσης, ελέγχου και παραλαβής των έργων
-
Η διασφάλιση ποιότητας των εκτελούμενων έργων
-
Η έγκαιρη και σωστή ολοκλήρωσή τους.
Δυστυχώς, στις διατάξεις αυτού του σ/ν, πέραν της αποσπασματικής κατάργησης του «μαθηματικού τύπου», δεν αντανακλώνται οι προεκλογικές διακηρύξεις της Κυβέρνησης, περί εξυγίανσης όλου του φάσματος της παραγωγής δημοσίων έργων.
‘Ετσι, δεν αντιμετωπίζονται συνολικά τα προβλήματα που υφίστανται στον τομέα παραγωγής δημοσίων έργων, η παθογένειά του, όπως χαρακτηριστικά επισήμανε το ΤΕΕ, αλλά επιχειρείται αποσπασματική παρέμβαση μόνο στο σύστημα ανάθεσής τους, ενώ δεν διασφαλίζονται:
-
Προδιαγραφές, κοστολόγια και τιμολόγια αξιόπιστα και αντικειμενικά
-
Η εξάλειψη των πλασματικών προϋπολογισμών
-
Η ακρίβεια των μελετών και η δημοπράτηση όταν έχουμε οριστικές μελέτες. Αλλά γνωρίζετε, κ. Υπουργέ, ότι το υπάρχον σύστημα παραγωγής έργων δεν επιθυμεί τις μελέτες, γι’ αυτό και σεις φροντίσατε να καταργήσετε και τον αντίστοιχο νόμο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.
-
Η θέσπιση και εφαρμογή αξιόπιστου συστήματος εντοπισμού- καταλογισμού ευθυνών και επιβολής ποινών, για όλο το φάσμα παραγωγής των δημοσίων έργων.
-
Η αντιμετώπιση των προβλημάτων, ώστε να έχουμε ισχυρή, αλλά χωρίς περιθώρια αυθαιρεσίας, δημόσια διοίκηση.
Ο μαθηματικός τύπος, που χρησιμοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ήταν ένα εργαλείο, ένας μεταβατικός μηχανισμός
-
για να αντιμετωπιστεί με διαφάνεια η «πληγή» των μεγάλων εκπτώσεων του παρελθόντος, στις οποίες μας οδηγούσε το μειοδοτικό σύστημα που εσείς θέλετε να επαναφέρετε
-
για να διασφαλιστεί και χαμηλό κόστος και ποιότητα στις κατασκευές.
Ο μαθηματικός τύπος, που τόσο κατηγορήθηκε από την Ν.Δ, όχι μόνο δεν εμπόδισε, αλλά βοήθησε να αλλάξει όψη η Ελλάδα, με τα έργα που έγιναν σε όλη την Επικράτεια. Και δεν μιλάω μόνο για τα μεγάλα ολυμπιακά έργα, για τα οποία εισπράξαμε τα συγχαρητήρια και το θαυμασμό των ξένων, αλλά και για άλλες, σημαντικές υποδομές, που διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα στη χώρα μας.
Είναι γεγονός πως το σύστημα αυτό χτυπήθηκε από οργανωμένα συμφέροντα, αποκωδικοποιήθηκε, έδωσε λαβή για συνεχείς προσφυγές και αντιμετώπισε σοβαρά εμπόδια στην αποτελεσματική συνέχιση της λειτουργίας του.
Εμπόδια που απαιτούσαν βελτιώσεις στο θεσμό, αλλά βελτιώσεις συνολικές, σε όλο το φάσμα της παραγωγής δημόσιων έργων.
Η σημερινή ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ, δέσμια της γνωστής σκανδαλολογίας, που ανέπτυξε προεκλογικά η Ν.Δ. για τα δημόσια έργα και, βεβαίως, για τα ολυμπιακά έργα, δεν επιδίωξε να δώσει συνολική, συνεκτική και βιώσιμη λύση στα προβλήματα και στις ελλείψεις του θεσμού.
Αντίθετα, με το παρόν σ/ν:
-
γυρίζουμε πίσω στο 1994, στο σύστημα που καταργήθηκε τότε. Σε ένα σύστημα που όπως είπε στην Επιτροπή ο ίδιος ο κ. Σουφλιάς, οδήγησε σε πολύ μεγάλες εκπτώσεις, της τάξης του 70%!
-
δεν παρέχεται καμιά εγγύηση πως δεν θα αντιμετωπίσουμε και πάλι τα ίδια προβλήματα. Δεν θα έχουμε, βέβαια, εικονικές υπερ-εκπτώσεις από τις μικρές εταιρείες, που θα αφανιστούν με τις ρυθμίσεις αυτού του σ/ν. Θα έχουμε όμως από τις μεγάλες, που δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα να προσκομίσουν τις υψηλές εγγυητικές επιστολές που προβλέπει το σ/ν.
-
δεν καταγράφονται με σαφήνεια οι ευθύνες και οι επιπτώσεις της μη εκπλήρωσης των καθηκόντων του αναδόχου, ώστε να προστατεύεται επαρκώς το δημόσιο συμφέρον και να μην υπάρχουν περιθώρια για παραλείψεις, διακρίσεις και αυθαιρεσίες.
-
δεν λαμβάνονται μέτρα για την αναγκαία ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση της επίβλεψης των έργων
-
δεν διασφαλίζονται επαρκείς όροι και προϋποθέσεις για ένα καθαρό και διαφανές μειοδοτικό σύστημα. Λ.χ. το «προκαθορισμένο όριο έκπτωσης», πέρα από τα εύλογα ερωτηματικά για τον τρόπο καθορισμού του, ουσιαστικά θα προσανατολίζει τους διαγωνιζόμενους σε εναρμονισμένες πρακτικές, νοθεύοντας τον ανταγωνισμό και οδηγώντας σε επιλογές ασύμφορες για το δημόσιο, ενδεχομένως και ασύμβατες με τις αντίστοιχες κοινοτικές Οδηγίες. ‘Οσο για τις «ασφαλιστικές δικλείδες» του σ/ν, πολύ φοβάμαι πως αποτελούν, απλώς, «τσιρότα», απέναντι σε προβλήματα που απαιτούν, απ’ τη φύση τους, χειρουργικές τομές! Τέτοιες τομές δεν μπορούν να γίνουν με αποσπασματικές ρυθμίσεις, χωρίς πλήρη διάλογο με όλους τους ενεχόμενους φορείς για εξυγίανση και του πλέγματος μελετών-προδιαγραφών και του πλέγματος ελέγχου αναθέσεων και εκτέλεσης των δημοσίων έργων. Για όλα αυτά, καθώς και για την αντίστοιχη «Ανεξάρτητη Αρχή», που είχε εξαγγείλει η Ν.Δ, δεν ακούσαμε τίποτα!
-
τέλος, να σημειώσω ότι δεν υφίσταται μέριμνα, ούτε θεσπίζονται κατάλληλα μέτρα για την αναγκαία μετάβαση από το ένα σύστημα ανάθεσης στο άλλο. ‘Ετσι, πολύ φοβάμαι πως η αλλαγή του συστήματος θα αποτελέσει ακόμα ένα λόγο εμπλοκής και καθυστέρησης σε σημαντικά έργα υποδομής που εκκρεμούν στην Περιφέρεια, για τα οποία η Κυβέρνηση της Ν.Δ. υποσχέθηκε, κατά τα άλλα, «άμεση ολοκλήρωση».
Για όλους τους παραπάνω λόγους, θεωρώ πως η Κυβέρνηση, αντί να κάνει τα απαραίτητα βήματα προς τα μπρος, για ένα σύγχρονο, αποτελεσματικό και βιώσιμο σύστημα, μας γυρίζει σε λογικές, προβλήματα και πρακτικές του παρελθόντος, που δεν διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον και τα χρήματα των ελλήνων φορολογουμένων.
Για τούτο, καταψηφίζω το σ/ν στο σύνολό του. |