Δημήτρης Κουσελάς Δημήτρης Κουσελάς

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

Τύπος

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 24/3/2003

Περιοδικό ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ 24 Μαρτίου 2003

            Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΟΤΟΕ ΚΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ Κ. Ε. ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΣΕΛΑΣ
                                         ΜΙΛΑ  ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 

 

       Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να παίξει σήμερα πρωτεύοντα ρόλο στην πολιτική κατάσταση της Ελλάδας και στην κοινωνική-οικονομική ανάπτυξή της. Ποιος, πιστεύετε, ότι είναι ο ρόλος που πρέπει να παίξει; Προς ποια κατεύθυνση ;.
"Στο σύγχρονο κόσμο των ανοικτών συνόρων, της νέας τεχνολογίας και της παγκοσμιοποίησης, ιδίως στο χώρο της Ευρώπης, δύο κινήσεις γίνονται ταυτόχρονα: η μια προς τα έξω, όπου αναπτύσσονται και εξελίσσονται υπερεθνικές δομές, που αποδυναμώνουν σ’ ένα βαθμό αυτό που ονομάζουμε κράτος – έθνος και η άλλη προς τα μέσα, με ενδυνάμωση των περιφερειακών δομών και ισχυροποίηση του ρόλου του Δήμου και της πόλης. Αλλάζει, σταδιακά, αλλά σταθερά, η δομή του κράτους, με ισχυρό πυρήνα της νέας δομής την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
    Στόχος: Η εξουσία κοντά στον πολίτη, και με τον πολίτη, η ανάπτυξη με τη συμμετοχή του πολίτη, η κοινωνική αλληλεγγύη υπόθεση του ευαισθητοποιημένου πολίτη".

2. Μετά τον Ι. Καποδίστρια διαμορφώθηκε εξ’ αρχής ο χάρτης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πιστεύετε ότι αυτή η δομή βοηθά σε μια αναπτυξιακή πορεία, που έχει ανάγκη η ελληνική επαρχία, κυρίως ;
"Χωρίς αμφιβολία. Η κατακερματισμένη Αυτοδιοίκηση των πεντέμισι χιλιάδων περίπου δήμων και κοινοτήτων συμπτύχθηκε σε λίγο περισσότερο από χίλιους νέους δήμους. Έτσι μπορεί πιο αποτελεσματικά να δημιουργήσει και να προσφέρει υπηρεσίες, να σχεδιάσει και να υλοποιήσει προγράμματα, να αξιοποιήσει αποτελεσματικά πόρους και ανθρώπινο δυναμικό. Έτσι μόνο μπορεί να είναι ζωντανή και να’ χει προοπτική. Έτσι μόνο μπορεί να είναι αυτοδιοίκηση επί της ουσίας".

.3. Μπορείτε να δείτε, ποιος είναι ο πρώτος μεγάλος σταθμός αυτής της πορείας, ειδικά των «καποδιστριακών» Δήμων, για να ενταχθούν αρμονικά στο «παζλ» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης;
"Η τετραετία που πέρασε ανέδειξε και τις δυνατότητες και τις αδυναμίες των «Καποδιστριακών» δήμων. Σε ότι αφορά τις δυνατότητες, αρκεί να πούμε ότι κανένας σήμερα δεν αμφισβητεί αυτό το μεγάλο βήμα ούτε καν οι παλιοί αρνητές του. Σ’ ότι αφορά τις αδυναμίες του, μια είναι η βασική: Υπάρχουν και πάλι σημαντικότατοι τομείς όπου, ο σχεδιασμός και η υλοποίησή τους απαιτούν πεδίο ευρύτερο απ’ το περιορισμένο πεδίο ενός Καποδιστριακού δήμου. Παράδειγμα: Η Χωροταξία, οι μεταφορές, ο αναπτυξιακός σχεδιασμός, η διαχείριση σκουπιδιών, οι τεχνικές υπηρεσίες, η αστυνόμευση κ.λπ. Ο επόμενος σταθμός: Διαδημοτικές Συνεργασίες – Συμπολιτείες, εθελούσιες αλλά και με ισχυρά κίνητρα".

4. Πιστεύετε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα έχει εναρμονιστεί με ότι συμβαίνει στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
"
Ναι, είμαστε στο δρόμο της σύγκλισης και κινούμαστε με ισχυρούς ρυθμούς. Στην Ευρώπη των περιφερειών, των δήμων και των πόλεων, μπαίνουμε σταθερά και δυνατά. Υπάρχουν και τομείς που βρισκόμαστε μπροστά…"

5. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται πλέον να παίξει ρόλο «διαχειριστή» της εξουσίας σε τοπικό επίπεδο, αλλά συγχρόνως και διοίκησης, κανονίζοντας τα καθημερινά, μικρά ή μεγάλα προβλήματα των πολιτών. Πιστεύετε, ότι διαθέτει τις απαραίτητες δομές για να παίξει αυτούς τους ρόλους;
"Η Αυτοδιοίκηση αποτελεί αυτοδύναμο τμήμα, οργανικά ενταγμένο στο Ενιαίο Διοικητικό Σύστημα της Χώρας. Διαθέτει δομές, αρμοδιότητες και πόρους να διαχειριστεί την Τοπική Εξουσία με πολύ καλύτερους όρους για τους πολίτες. Υπάρχει η ανάγκη, η Κυβέρνηση να προχωρήσει ένα ακόμη βήμα μπροστά: με πλήρη αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων, με νέες αρμοδιότητες και με νέους πόρους. Είναι, επίσης ανάγκη, οι δήμοι, όσοι ασχολούνται με την Τοπική Αυτοδιοίκηση να δώσουν ουσιαστικό περιεχόμενο στους θεσμούς και στις λειτουργίες, να δημιουργήσουν ένα κίνημα αυτοδιοίκησης με συμμετοχικά χαρακτηριστικά. Ισχυρή Αυτοδιοίκηση, αυτός είναι ο πυρήνας της προοδευτικής αντίληψης για την οργάνωση της Κοινωνίας στο σύγχρονο κόσμο. Αυτή την αντίληψη θέλουμε να την υλοποιούμε στην πράξη σταθερά, αποφασιστικά και αμετάκλητα".

6. Πως θα μπορούσατε να αξιολογήσετε τα προβλήματα που η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να λύσει, κατά σειρά προτεραιότητας;
"Να σας πω: να γίνει κατ’ αρχήν πραγματικότητα η Αυτό-διοίκηση! Σήμερα στην πράξη είναι Διοίκηση, «διαχειριστής», όπως το χαρακτηρίσατε στην προηγούμενη ερώτησή σας. Αλλά πρέπει να γίνει Αυτοδιοίκηση. Αυτό σημαίνει ενεργή συμμετοχή του Πολίτη. Να είμαστε ειλικρινής: σήμερα λείπει η ουσιαστική λαϊκή συμμετοχή στη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης. Λείπει η ουσιαστική συμμετοχή ενός ενημερωμένου, καλά πληροφορημένου, ενεργού και δραστήριου πολίτη. Αυτό είναι το πρώτο, το πιο δύσκολο αλλά και το πιο ουσιαστικό και επείγον ζήτημα μιας σύγχρονης προοδευτικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και μ’ αυτό συναρτάται και η διαφάνεια στη διαχείριση των κοινών, ένα επίσης κρίσιμο θέμα, που αν δεν αντιμετωπισθεί, θα υπονομεύσει το θεσμό στη συνείδηση των πολιτών. Ένα δεύτερο μεγάλο ζήτημα είναι το οικονομικό. 
Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός, η ουσιαστική αναβάθμιση κατά τα τελευταία χρόνια, των οικονομικών μεγεθών των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα μας. Με κινητήριο μοχλό το Νόμο 1828/89, το Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, προώθησε την οικονομική αυτοτέλεια των ΟΤΑ, καθιερώνοντας διαφανείς και σταθερούς πόρους, οι οποίοι βοήθησαν ουσιαστικά στο σχεδιασμό και την υλοποίηση στόχων και προγραμμάτων, συμβάλλοντας στην όλη αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας. Επίσης, στα πλαίσια της υλοποίησης του προγράμματος «Ιωάννης Καποδίστριας», με σειρά νομοθετημάτων, δόθηκε η απαιτούμενη ώθηση στην πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση να αναλάβει πρωτοβουλίες, έχοντας την πλήρη στήριξη του Κράτους σε κάθε της προσπάθεια. Σημειωτέον, ότι τα έσοδά της από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους, παρουσιάζουν μέση ετήσια αύξηση 15%.
Όμως, πέραν των ανωτέρω, η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να αρκεσθεί στους αποδιδόμενους από το κράτους πόρους, αλλά πρέπει να προχωρήσει με τολμηρά βήματα και φαντασία στην άντληση και ίδιων πόρων με αξιοποίηση του θεσμικού πλαισίου που υπάρχει στη χώρα μας.
 
Σε κάθε περίπτωση, δηλαδή, είναι ανάγκη να διασφαλιστεί η επιταγή του συντάγματος για πλήρη οικονομική αυτοτέλεια".

7. Το περιβάλλον, η διατήρησή του και η διαχείρισή του, ποιο χώρο έχει στον πολιτικό χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στοχεύοντας σε μια ποιότητα ζωής των πολιτών – κατοίκων;
"Η σύγχρονη αυτοδιοίκηση, έχει ένα τριπλό ρόλο να αναδείξει:
Ρόλο αναπτυξιακό,
Ρόλο κοινωνικό και
Ρόλο υπεράσπισης της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Καμιά εξουσία δεν μπορεί να ξέρει καλύτερα και να υπερασπιστεί αποτελεσματικότερα την ποιότητα της ζωής των πολιτών της, εκεί που ζουν, που δουλεύουν, που σπουδάζουν, που διασκεδάζουν και που μεγαλώνουν τα παιδιά τους.

8. Με ποιο τρόπο πιστεύετε, ότι μπορούν να «παντρευτούν» η οικονομική ανάπτυξη – ο ανταγωνισμός και ο συναγωνισμός στην ενδοχώρα και με τις άλλες χώρες – με την προστασία του περιβάλλοντος;
"
Εισπράττουμε ήδη του κόστος της αλόγιστης, της «πάση θυσία» ανάπτυξης. Το εισπράττουμε στη διατροφή μας, το εισπράττουμε στην ανάσα μας, το εισπράττουμε στον τρόπο της ζωής μας, το εισπράττουμε στην αγωνία για το μέλλον των παιδιών μας, σ’ ένα περιβάλλον που το σπαταλάμε και το καταστρέφουμε απερίσκεπτα. Αναρωτιέται κανένας τι τρώμε, τι ανασαίνουμε, σε ποια «φυλακή» ζούμε; Και ως πότε θα συνεχιστεί αυτό; Που μας οδηγεί αυτού του είδους η ανάπτυξη; Η ισορροπία θα βρεθεί σε μια ήπια ανάπτυξη, φιλική στο περιβάλλον, φιλική στην υγεία και στην ποιότητα της ζωής μας. Η αυτοδιοίκηση μπορεί να προωθήσει τέτοιες μορφές ανάπτυξης, μπορεί ν α περάσει στη συνείδηση των πολιτών μια άλλη κουλτούρα, μπορεί να ενεργοποιήσει συνειδήσεις και να κινητοποιήσει ατελείωτες δυνάμεις στην κοινωνία".

9. Το συνδικαλιστικό κίνημα μπορεί να συνεργαστεί με τη Τοπική Αυτοδιοίκηση και σε ποιους τομείς;
"Το συνδικαλιστικό κίνημα όπως και η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι κατ’ εξοχήν συμμετοχικοί θεσμοί.
Το συνδικαλιστικό κίνημα εκφράζει και εκπροσωπεί εργαζόμενους που είναι πολίτες και βιώνουν είτε στον τόπο της δουλειάς τους είτε στον τόπο κατοικίας τα ίδια προβλήματα με την υπόλοιπη κοινωνία.

Το συνδικαλιστικό κίνημα, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, απέδειξε ότι δεν το ενδιαφέρουν μόνο οι στενές επαγγελματικές διεκδικήσεις. Ενδιαφέρεται και αγωνίζεται για το περιβάλλον, για την ανάπτυξη, για τον πολιτισμό, την ποιότητα ζωής κ.λ.π., ζητήματα με βαρύνουσα σημασία για κάθε εργαζόμενο. Υπάρχει, λοιπόν, μεγάλο και ανοικτό πεδίο για συνεργασία, συντονισμό, και κοινή δράση που ήδη αξιοποιείται αποτελεσματικά. Άλλωστε το συνδικαλιστικό κίνημα μπορεί να μπολιάσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση με την απαραίτητη διεκδικητική ορμή και αποφασιστικότητα που το διακρίνει ώστε τα αποτελέσματα να είναι καλύτερα…".

10 Η πολιτιστική ανάπτυξη, στο πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ποια θα πρέπει να είναι, έτσι ώστε να αποδώσει καρπούς;
"Κατ’ εξοχήν η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να προωθήσει μια πολιτιστική ανάπτυξη που θα συνδέσει την παράδοση με την σύγχρονη πολιτιστική δημιουργία, που θα αναδεικνύει μέσα απ’ αυτή τις αξίες της ζωής μας
. Σε μια κοινωνία πολυπολιτισμική, η τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να προωθήσει την πολιτιστική Ανάπτυξη, όχι απλά με σεβασμό στη παράδοση και στις πολιτισμικές αξίες διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων, αλλά και να τις ενθαρρύνει και να τις ενισχύει. Όταν μιλάμε για πολιτιστική ανάπτυξη, δεν μιλάμε απλά για παράδοση, φολκλόρ, για στεγνή και άψυχη επανάληψη «πανηγυριών». Μιλάμε για την ζωντανή έκφραση της ζωής μας, που ενσωματώνει την παράδοση, και τις αξίες που μας έφεραν εδώ, με την καθημερινή μας ζωή, και τις αναζητήσεις της, μιλάμε για την έκφραση της ψυχής μας, τα πετάγματα της σκέψης μας, τις δημιουργίες της τέχνης μας".

11. Ποιο είναι το προσωπικό σας όραμα;

"Υπηρετώ σχεδόν 3 δεκαετίες τους εργαζόμενους και ασχολούμαι με τα κοινά. Αποτελεί φιλοδοξία μου να υπηρετήσω σε πολιτικό επίπεδο και τους εργαζόμενους και το νομό μου, την όμορφη Μεσσηνία. Πιστεύω ότι δικαιούται περισσότερη ανάπτυξη, πρόοδο και ευημερία και για το στόχο αυτό θα διαθέσω όλες μου τις δυνάμεις".