ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ κ. ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ, ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ, ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2012, 23-11-2011

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα, για πρώτη φορά συγκεντρώνει την ευρύτερη δυνατή συναίνεση των κομμάτων του Κοινοβουλίου, των κομμάτων που στηρίζουν τη νέα Κυβέρνηση του κ. Παπαδήμου. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά θετικό στοιχείο που δείχνει ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα επιτέλους επιδεικνύει ωριμότητα αναλαμβάνοντας τις ευθύνες και τις δεσμεύσεις του.

Από δω και πέρα, βέβαια, αρχίζουν οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες. Βασικός εξωγενής διαταρακτικός παράγων είναι το εξαιρετικά αβέβαιο και ρευστό ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον, για το οποίο τεράστιες ευθύνες έχει το «Διευθυντήριο» Μέρκελ και Σαρκοζί.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η κρίση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με καθυστερημένα ανακλαστικά και εμμονές σε στείρα δημοσιονομική πειθαρχία. Τα χρήματα που απαιτούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να καλύψουν χαμένες αξίες, δεν μπορούν να βρεθούν εκ των ενόντων. Η Ευρωζώνη πρέπει να αυξήσει τα ίδια κεφάλαιά της και όχι να επιμείνει σε μια περιστασιακή παροχή ρευστότητας.

Και γι αυτό ένας και μόνο τρόπος υπάρχει. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει επιτέλους να αφεθεί να παίξει το ρόλο της ως κεντρική τράπεζα, όπως είναι η Fed στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και πρέπει το «Διευθυντήριο» να αντιμετωπίσει τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν στη διαγραφή του χρέους που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στην αύξηση της νομισματικής κυκλοφορίας.

Άλλοι παράγοντες αβεβαιότητας είναι η τήρηση και η ομαλή εφαρμογή της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου, αλλά και το ίδιο το PSI, από την εφαρμογή του οποίου θα εξαρτηθούν πολλά.

 ‘Οπως τόνισε ο Υπουργός Οικονομικών, είναι θετικό ότι δεν θα χρειαστούν άλλα μέτρα. Είναι άλλωστε γνωστό πως οι συνεπείς φορολογούμενοι, που ήδη σηκώνουν υπέρμετρα φορολογικά βάρη, δεν αντέχουν άλλη επιβάρυνση. Αντίθετα, για να αποκατασταθεί η επί χρόνια απούσα δικαιοσύνη στο φορολογικό μας σύστημα, πρέπει να υπάρξει ελάφρυνση και αυτό πρέπει να είναι ένα από τα στοιχεία του νέου φορολογικού νόμου.

Στις σελ. 30 και 31 της Εισηγητικής ‘Εκθεσης του Προϋπολογισμού αποτυπώνεται μια σημαντική και αναγκαία δουλειά υποδομής, που έγινε το 2011 για τη θεσμοθέτηση των αναγκαίων εργαλείων και υποδομών πάταξης της φοροδιαφυγής.

Προωθήθηκε η άρση του τραπεζικού απορρήτου και κάθε απορρήτου έναντι της φορολογικής αρχής.

Θεσπίστηκε η δημοσιοποίηση στοιχείων των μεγαλοοφειλετών.

Θεσπίστηκε για πρώτη φορά το αυτόφωρο και η ποινική δίωξη μεγάλων παραβατών.

Διαμορφώθηκε το πρώτο στη χώρα μας τριετές πρόγραμμα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.

Θεσπίστηκαν λειτουργικοί θεσμοί, όπως ο Οικονομικός Εισαγγελέας, την δράση του οποίου ήδη βλέπουμε.

Δεν ισχυρίζομαι πως όλα έγιναν σ’ αυτό το διάστημα έγκαιρα, πλήρως και σωστά. Όπως όμως είναι παγκοσμίως γνωστό, η πάταξη της φοροδιαφυγής δεν γίνεται με… «γιούργια», χωρίς υποδομές, χωρίς μηχανογράφηση, χωρίς το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο. Δεν γίνεται χωρίς την έμπρακτη στήριξη των πολιτών, ούτε βέβαια με διαλυμένους και βραδυκίνητους, λόγω πολυνομίας και συχνά σύγχυσης αρμοδιοτήτων, ελεγκτικούς και εισπρακτικούς μηχανισμούς.

Το αναγκαίο θεσμικό πλαίσιο ολοκληρώθηκε μόλις τον Μάιο 2011, αρκετά δε θέματα που νομοθετήθηκαν, όπως η φορολογική Διαιτησία, η σύσταση και η στελέχωση του νέου Σώματος Ελεγκτών που θα λειτουργούν με συμβόλαια στόχων, δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί. Όλα αυτά ήταν η απαραίτητη προεργασία, που σε άλλες χώρες πήρε χρόνια να γίνει και που μόλις τώρα αρχίζει -και με την κατάλληλη πολιτική βούληση θα συνεχίσει- να δίνει καρπούς.

Το κυνήγι των μεγαλοοφειλετών και των μεγαλοφοροφυγάδων πρέπει να συνεχιστεί εντατικά, χωρίς εκπτώσεις και παραλείψεις. Είναι στοιχειώδης απαίτηση του λαού μας, τουλάχιστον όλων εκείνων των ειλικρινών και συνεπών φορολογούμενων, που δεν ανέχονται πλέον ούτε αντέχουν να σηκώνουν τα βάρη άλλων.

Εφόσον συντονιστούν πλήρως η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, το ΣΔΟΕ, ο Οικονομικός Εισαγγελέας, η Οικονομική Αστυνομία, οι κεντρικές υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών και οι αναδιαρθρωμένες ΔΟΥ, μπορεί να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα από αυτά που προβλέπονται εδώ, και στο θέμα των ληξιπρόθεσμων και της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής. Σ’ αυτό θα συμβάλλει η πλήρης λειτουργία του ειδικού Σώματος φορολογικών Ελεγκτών, η λειτουργία των νέων ισχυρών ΔΟΥ, αλλά και η ενεργοποίηση της φορολογικής Διαιτησίας, ενός θεσμού πολύ σημαντικού, για το οποίο δεν είδα να γίνεται ιδιαίτερος λόγος στην εισηγητική έκθεση.

Για να κατοχυρώσουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα σε επίπεδο εσόδων, πρέπει να δείτε, Κύριε Υπουργέ, την πρόταση που σας έχουμε υποβάλει 35 Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όπως και στον συναρμόδιο Υπουργό Δικαιοσύνης. Η πρόταση αφορά στην κατά προτεραιότητα εκδίκαση φορολογικών υποθέσεων, τουλάχιστον αυτών που αφορούν σημαντικά ποσά, πάνω από 150.000 ευρώ, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 5 μηνών.

Το επεσήμανε άλλωστε αυτό πρόσφατα και ο κ. Ράινχεμπαχ, -δεν περιμέναμε βέβαια να το ακούσουμε από αυτόν- πως τα μισά από τα ποσά που σωρευτικά μένει να εισπραχτούν, εκκρεμούν χρόνια ολόκληρα στα δικαστήρια και παρά τις προσπάθειες που έγιναν με την τροποποίηση του ν.3900/2010, δεν είχαμε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Όση πολιτική βούληση και να υπάρχει, το φράγμα των δικαστικών καθυστερήσεων δεν μπορεί να ξεπεραστεί μόνο από το Υπουργείο Οικονομικών. Γι αυτό όταν βλέπει κανείς τις τεράστιες αποκλίσεις στα ποσά των βεβαιωμένων φόρων και προστίμων σε σχέση με τα εισπραχθέντα, θα πρέπει να ξέρει – ο περισσότερος κόσμος δεν το ξέρει – πώς για ένα πολύ μεγάλο μέρος τους η είσπραξη εκκρεμεί λόγω νόμιμης προσφυγής των οφειλετών στην δικαιοσύνη.

Δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος ότι με τις νέες σοβαρές μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, λόγω των άρθρων 31 και 37 του εφαρμοστικού νόμου, της εργασιακής εφεδρείας, της αυξημένης φορολογικής επιβάρυνσης, η ύφεση το 2012 θα περιοριστεί στο 2,8% και δεν θα είναι μεγαλύτερη. Είναι ένα πολύ δύσκολο στοίχημα.

Το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων θα ενισχύσει την οικονομία το 2012 με 7,7 δισεκατομμύρια, από την άλλη όμως αφαιρούμε από την οικονομία είτε μέσω θεσμοθετημένων φόρων είτε με περικοπές δαπάνης ένα μεγαλύτερο ποσό, τουλάχιστον 10,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Η ίδια η επίτευξη, πόσο μάλλον η διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος, που είναι εμβληματικός στόχος και σήμα κατατεθέν αυτού του Προϋπολογισμού, λειτουργεί εξ ορισμού υφεσιακά στην οικονομία, για όσο θα αδυνατούμε να κινητοποιήσουμε ιδιωτικούς πόρους, κεφάλαια ή ρευστότητα σε κατανάλωση και επενδύσεις.

Ένα μεγάλο ερώτημα είναι τι θα  κάνει το τραπεζικό μας σύστημα για την χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Πώς αξιοποίησε μέχρι σήμερα τη ρευστότητα που πήρε με τις εγγυήσεις του δημοσίου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον ELA, ώστε παρ’όλα αυτά να φτάσουμε το 2011 σε καθαρή μείωση των χορηγήσεων; Εάν, μετά τα όσα παρέχουμε για κίνητρα και για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στο πλαίσιο του PSI, αλλά και την αυξημένη ρευστότητα μέσω του ELA, δεν διασφαλίσουμε ένα ελάχιστο ποσοστό ρευστότητας που το τραπεζικό σύστημα θα διοχετεύσει στην οικονομία, είναι νομίζω εξαιρετικά αισιόδοξο να περιμένουμε περιορισμό της ύφεσης στο μισό το 2012, πόσο μάλλον ανάκαμψη τα επόμενα χρόνια.

Εξίσου αισιόδοξο είναι να περιμένουμε πληθωρισμό στο 0,6% το 2012, όταν το 2011, παρά τη σοβαρή ύφεση, την έντονη εσωτερική υποτίμηση των μισθών, είχαμε αύξηση των τιμών πάνω από 3%. Αυτό δείχνει πως κάτι δεν πάει καλά με τον έλεγχο του ανταγωνισμού και τα περιθώρια κέρδους εγχώριων και εισαγόμενων προϊόντων, που απευθύνονται στις εσωτερικές αγορές. Δεν νοείται να μειώνονται πάνω από 15% οι μισθοί και τα εισοδήματα και όχι και οι τιμές, αντίθετα μάλιστα, αυτές να αυξάνουν, απομειώνοντας ακόμα περισσότερο την αγοραστική δύναμη και την ζήτηση. Χρειάζεται, λοιπόν, κινητοποίηση των μηχανισμών του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης της Αρχής προστασίας του Ανταγωνισμού. Χρειάζονται -και τις περιμένουμε- συγκεκριμένες και περισσότερες πρωτοβουλίες, για τη μείωση των τιμών και από την Κυβέρνηση και από τους παραγωγικούς φορείς.

Επίσης δεν γνωρίζω κατά πόσο εντάχθηκε στον Προϋπολογισμό ο ειδικός κωδικός για πρόσθετα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που θα προορίζονται κατά προτεραιότητα για αποκατάσταση χαμηλών συντάξεων, όπως δεσμεύτηκε ο Υπουργός Οικονομικών.

Ο νέος Προϋπολογισμός προβλέπει και το 2012 μειωμένη κρατική επιχορήγηση στα ταμεία, κατά 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ, παρότι αυτά αναμένεται να έχουν πρόσθετη απώλεια εσόδων 554 εκατομμύρια ευρώ από τόκους λόγω του PSI. Κανείς δεν διαφωνεί με το νοικοκύρεμα των δαπανών των ταμείων, για να μην γίνεται το πλιάτσικο που γινόταν στους τομείς υγείας και περίθαλψης. Μόνο που δεν έχει νόημα να περικόπτεται η επιχορήγηση του δημόσιου Προϋπολογισμού, αν είναι να αυξηθεί de facto στην συνέχεια λόγω ανεπάρκειας εσόδων των ταμείων από εισφορές, την στιγμή μάλιστα που περικόπτονται παροχές και συντάξεις. Άρα, πρέπει να πέσει τεράστιο βάρος στην καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής, που ξεπερνά τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο και στις απλήρωτες εισφορές, που ανέρχονται σε 11 δισεκατομμύρια.

Με τις παραπάνω παρατηρήσεις και προτάσεις, ψηφίζω τον Προϋπολογισμό.