Ομιλία του βουλευτή Μεσσηνίας του ΠΑΣΟΚ κ. Δημήτρη Κουσελά, Εισηγητή του ΠΑΣΟΚ στα ν.σ. του Υπουργείου Οικονομικών «Κύρωση του Απολογισμού του Κράτους, οικονομικού έτους 2008» και «Κύρωση του Ισολογισμού του Κράτους, οικονομικού έτους 2008», κατά τη συζήτηση των νομοσχεδίων αυτών στην Ολομέλεια της Βουλής, 10-2-2010.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καλημέρα σας. Συζητάμε σήμερα, θα έλεγα αρκετά έγκαιρα, την εκτέλεση του Προϋπολογισμού και του Ισολογισμού του 2008, ένα χρόνο δηλαδή μετά, όταν η απελθούσα Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έφερνε τα σχετικά κείμενα μετά από δυο και πλέον χρόνια.

Και βέβαια, τώρα που ως χώρα υφιστάμεθα τις συνέπειες της δημιουργικής λογιστικής αλλά και των εθνικολογιστικών αλχημειών, τώρα που η χώρα μας έχει γίνει το «μαύρο» πρόβατο στην Ευρώπη, κατανοούμε τη σκοπιμότητα αυτών των καθυστερήσεων. Κατανοούμε την υποβάθμιση συνολικά, όλης αυτής της διαδικασίας.

Η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., όχι μόνο φέρνει έγκαιρα τα στοιχεία της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού για συζήτηση στη Βουλή, αλλά παίρνει και όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να υπάρξει διαφάνεια και λογοδοσία στα οικονομικά, για να γνωρίζει ο κάθε Έλληνας πολίτης πού πηγαίνει ακόμη και το τελευταίο ευρώ που πληρώνει.

Έτσι λοιπόν, προχωρεί στην ανεξαρτητοποίηση της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας –ήδη προχωράει σχετικό νομοσχέδιο-, στη δημιουργία Υπηρεσίας Προϋπολογισμού που θα λειτουργεί υπό την αιγίδα του Εθνικού μας Κοινοβουλίου και στην υιοθέτηση δημοσιονομικών κανόνων για την αποτελεσματική μεσοπρόθεσμη εκτέλεση του προϋπολογισμού με την ψήφιση σχετικού νόμου. Όλα τα παραπάνω μέτρα συνοδεύονται από πρόσθετα μέτρα, για τη διαδικασία κατάρτισης αλλά και διαχρονικής παρακολούθησης του προϋπολογισμού.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εάν ρίξουμε μία ματιά στην έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα διαπιστώσουμε ότι είναι κόλαφος για τη διαχείριση της προηγούμενης κυβέρνησης, της οποίας τα αποτελέσματα προαναγγέλλουν, δυστυχώς με μαθηματική ακρίβεια, τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα και μας οδήγησαν σε ασφυκτική επιτήρηση από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε διασυρμό, αλλά και σε αφόρητες πιέσεις από τις διεθνείς αγορές.

Ελπίζουμε οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας, να μην προσπαθήσουν να αποσείσουν τις αδιαμφισβήτητες ευθύνες της κυβέρνησής τους για τη σημερινή κατάσταση, ούτε -όπως δυστυχώς γίνεται σε ορισμένες συζητήσεις- να μας ζητήσουν και τα ρέστα.

Τα βασικά δεδομένα της έκθεσης για τα οποία μόνο επιλεκτικά ή ενδεικτικά προλαβαίνει να μιλήσει κανείς είναι τα εξής: Σε ότι αφορά τα φορολογικά έσοδα, παρατηρείται σημαντική υστέρησή τους έναντι των στόχων του Προϋπολογισμού. Τα φορολογικά έσοδα, 45.800.000.000 ευρώ, κάλυψαν το 91,8% των τακτικών εσόδων του Προϋπολογισμού, υστερώντας έναντι του στόχου κατά 4.650.000.000 ευρώ. Τα έσοδα αυτά αυξήθηκαν κατά 3,63% έναντι του προηγούμενου έτους, έναντι στόχου αύξησης 13,7%.

Οι έμμεσοι φόροι, παρά τον στόχο αύξησής τους κατά 14,9%, αυξήθηκαν κατά 3,7% και υστέρησαν κατά 3.400.000.000 ευρώ, έναντι των προβλέψεων, κυρίως λόγω των γνωστών προβλημάτων είσπραξης του ΦΠΑ και των αδυναμιών των ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών.

Πέραν του ΦΠΑ, χαμηλό ποσοστό είσπραξης, έναντι των προβλέψεων, παρουσιάζουν και ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Καυσίμων και οι φόροι κατανάλωσης που εισπράττονται από τα τελωνεία. Ωστόσο, οι φόροι αυτοί είναι οι κυριότερες πηγές εσόδων του Δημοσίου από έμμεση φορολογία, όπως άλλωστε σημειώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Η σχέση έμμεσων και άμεσων φόρων επιδεινώνεται περαιτέρω για το 2008, από 1,47% στο 1,48%, έναντι 1,32% του 2005. Η είσπραξη των άμεσων φόρων υπολείπεται της πρόβλεψης κατά 1.600.000.000 ευρώ. Για ακόμη μία φορά, το Ελεγκτικό Συνέδριο διαπιστώνει σημαντική υστέρηση των εισπραχθέντων εσόδων, έναντι των βεβαιωθέντων. Η υστέρηση αυτή, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, φτάνει το 31%, δηλαδή το 1/3 των βεβαιωθέντων εσόδων δεν εισπράττεται. Στο σύνολο των τακτικών εσόδων, η υστέρηση αυτή φτάνει το 39%.

Η συνεχής διόγκωση των ανείσπρακτων οφειλών από βεβαιωθέντα τακτικά έσοδα, αποδεικνύει και την πλήρη αποτυχία της φορολογικής πολιτικής της προηγούμενης κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση -για να μην πω κατάρρευση- των φοροεισπρακτικών μηχανισμών. Και θέλω να σημειώσω, κύριε Υπουργέ, ότι δυστυχώς ακόμη αυτό δεν έχει αποκατασταθεί.

Σε σύγκριση με το 2003, οι ανείσπρακτες οφειλές από 11.500.000.000 ευρώ το 2003, εκτινάχθηκαν το 2007 στα 31.000.000.000 ευρώ. Δηλαδή, τριπλασιάστηκαν μέσα σε τέσσερα χρόνια, ενώ το 2008 ανήλθαν σε 29.500.000.000 ευρώ. Τα υπόλοιπα προς είσπραξη, αφορούν κυρίως άμεσους και έμμεσους φόρους. Για το λόγο αυτό, το Ελεγκτικό Συνέδριο συνιστά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των φορολογικών και τελωνειακών αρχών, μια σύσταση που παγίως η απελθούσα κυβέρνηση συνέχιζε να παραβλέπει και να αγνοεί.

Σύμφωνα με την έκθεση, σημαντικό είναι και το ύψος των διαγραφέντων εσόδων. Κατά το έτος 2008 είναι αυξημένο έναντι του προηγούμενου έτους, κατά 72,9%, δηλαδή 6.000.000.000 ευρώ έναντι 3.500.000.000 ευρώ, το 2007 από τα οποία –όπως λέει η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου- τη μερίδα του λέοντος κατέχει ποσό 5.500.000.000 ευρώ, που διαγράφηκε με απόφαση της ΔΟΥ ΦΑΕΕ Αθηνών και που αφορούσε πρόστιμα σε βάρος ενός και μόνο οφειλέτη του Δημοσίου.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων ζήτησαν να υπάρξει ενημέρωση. Ποιον αφορούσε η διαγραφή και πώς είναι δυνατόν να διαγράφονται τέτοιου είδους αστρονομικά ποσά, σε μια περίοδο κρίσης και συνολικής κατάρρευσης των εσόδων, με απόφαση μιας ΦΑΕΕ; Σήμερα, αποδεικνύεται ότι υπάρχει διαγραφή, παρά τα περί αντιθέτου λεγόμενα από τον κ. Μπέζα, που βγήκε να υπερασπιστεί αυτή την υπόθεση.

Θα ήθελα στο σημείο αυτό, να καταθέσω στα πρακτικά της Βουλής την απόφαση Νο 2/08,10 Απριλίου 2008, η οποία λέει χαρακτηριστικά: «Αποφασίζουμε τη διαγραφή των ποσών 192.283.410.56 ευρώ και 5.319.068.456 ευρώ που βεβαιώθηκαν με το χρηματικό κατάλογο (30/1/29-10-2007) και την προβεβαίωση του 10% των επιβληθέντων προστίμων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 74 παρ. 6 του ν.2238/94 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος)».

Καταθέτω, λοιπόν, την απόφαση αυτή στα Πρακτικά. Σημειώνεται ότι η απόφαση αυτή ελήφθη, μετά το υπ’ αριθμόν 10332 σχετικό έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Ελέγχων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών που επισυνάπτεται της παρούσης με το οποίο κρίνονται εμπρόθεσμες οι ασκηθείσες προσφυγές της επιχείρησης.

Με αυτό τον τρόπο, λοιπόν, φαίνεται καθαρά από τα συγκεκριμένα έγγραφα –τα καταθέτω και τα δύο για τα Πρακτικά- ότι την απόφαση αυτή δεν την έλαβε από μόνη της η ΦΑΕΕ Αθηνών, αλλά μετά από καθοδήγηση του Υπουργείου Οικονομικών.

(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Κουσελάς Δήμητριος καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)

Τα ερωτήματα, λοιπόν, πληθαίνουν μετά από αυτές τις αποκαλύψεις και ζητούν απαντήσεις. Γιατί η ΦΑΕΕ Αθηνών θεώρησε εκπρόθεσμη την προσφυγή της «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ΑΕΠΕΥ» και προχώρησε στη βεβαίωση των προστίμων των 5.500.000.000 ευρώ και στην έναρξη της διαδικασίας κατάθεσης; Μήπως δεν γνώριζε τις διαδικασίες που υπήρχαν; Πρώτη φορά έκανε η ΦΑΕΕ Αθηνών αυτές τις διαδικασίες και χρειαζόταν παρέμβαση από το Υπουργείο για να της πει ότι η προσφυγή δεν ήταν εκπρόθεσμη αλλά εμπρόθεσμη;

Δεύτερον, γιατί το Υπουργείο Οικονομικών, ο κ. Μπέζας και ο κ. Αλογοσκούφης, εκείνη την περίοδο, από τη στιγμή που πίστευαν και το αποτύπωσαν αυτό στο έγγραφο που έστειλαν, ότι υπάρχει πρόβλημα με την είσπραξη του συγκεκριμένου ποσού των 5.500.000.000 ευρώ, γιατί το συμπεριέλαβαν το ποσό αυτό στον Προϋπολογισμό του 2008, δηλαδή συμπεριελήφθη σαν έσοδα στο 2008, όταν η προσφυγή είχε ήδη κατατεθεί από τις 13 Νοεμβρίου 2007. Ποια ήταν τα περιουσιακά στοιχεία της «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ΑΕΠΕΥ» στις 5 Ιουλίου 2007, και ποια μετά την ανακοπή της διαδικασίας των κατασχέσεων;

Θα μπορούσα να προσθέσω πολλά ερωτηματικά σ’ αυτήν την υπόθεση και είναι ερωτηματικά τα οποία απαιτούν συγκεκριμένες και αξιόπιστες απαντήσεις για τη συμπεριφορά του κράτους σε μια εταιρεία που -όπως όλοι γνωρίζουμε- δεν ήταν και αθώα περιστερά. Η εταιρεία αυτή, έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην υπόθεση των δομημένων ομολόγων.

Θέλω, επίσης, να σημειώσω ότι στον πίνακα 5 σελίδα 11, και γενικότερα στον απολογισμό δεν περιλαμβάνεται ποσό της τάξης των 2.700.000.000 ευρώ, το οποίο με απόφαση του τότε Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών στις 30 Σεπτεμβρίου 2009, μεταφέρθηκε στο λογαριασμό «Έσοδα από τοποθέτηση ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου».

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο δανεισμός αυξήθηκε έναντι του προηγούμενου έτους κατά 8,29 δισεκατομμύρια.

Χαρακτηριστικό είναι ότι οι σημαντικότερες υπερβάσεις προβλέψεων έγιναν στον εξωτερικό δανεισμό, όπου αντί για πρόβλεψη δανεισμού 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, ελήφθησαν τελικά 34,7 δισεκατομμύρια από τα οποία τα περισσότερα, κύριε Υπουργέ, τα 27,6 δισεκατομμύρια αφορούν βραχυπρόθεσμους τίτλους. Θέλω εδώ να σημειώσω, την παρατήρηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι από αυτά, 5,5 δισεκατομμύρια δεν εξοφλήθηκαν μέσα στο έτος, όπως προβλέπεται στην περίπτωση των βραχυπρόθεσμων δανεισμών, αλλά μεταφέρθηκαν στο επόμενο έτος και επιβαρύνουν έτσι το δημόσιο χρέος. Είναι δηλαδή, ένα κομμάτι του λεγόμενου κρυφού δανεισμού.

Το 2008 είναι η πρώτη χρονιά που το μεγαλύτερο μέρος των δανειακών εσόδων της χώρας προέρχεται από εξωτερικό δανεισμό, γι’ αυτό οι αγορές και οι διεθνείς πιστωτές και τα συμφέροντα τους, απέκτησαν και αποκτούν όλο και μεγαλύτερο λόγο στην δημοσιονομική μας διαχείριση, με ότι αυτό συνεπάγεται σήμερα. Ούτε αυτό το παραδέχονται οι αγαπητοί συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας; Να λοιπόν γιατί συνάδελφοι, δεν υπήρχε έγκαιρη και πλήρης ενημέρωση για την εκτέλεση των προϋπολογισμών επί Νέας Δημοκρατίας.

Σε ό, τι αφορά στις δαπάνες. Το σύνολο των πληρωμών άγγιξε τα 127 δισεκατομμύρια (τακτικός προϋπολογισμός και πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων), σημειώνοντας υπέρβαση κατά 26,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Έτσι οι πληρωμές ως ποσοστό του ΑΕΠ, εμφανίζονται αυξημένες κατά 2,15 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2007.

Οι μεγαλύτερες υπερβάσεις στις πρωτογενείς δαπάνες σημειώνονται στις πληρωμές για υπηρεσίες και στις μεταβιβαστικές πληρωμές, δηλαδή στις επιχορηγήσεις των ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού, στις επιχορηγήσεις των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης.

Οι πρωτογενείς δαπάνες ανήλθαν συνολικά στο 20,44% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Για την εξυπηρέτηση της δημόσιας πίστης, το 2008 πληρώθηκαν 67 δισεκατομμύρια ευρώ ή 52,12% των πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού, για την εξυπηρέτηση του συνολικού δημόσιου χρέους, δηλαδή του δημόσιου χρέους μαζί με το χρέος των ενόπλων δυνάμεων. Έχουμε δηλαδή αύξηση έναντι του 2007 κατά 18,28%.

Αν συγκρίνουμε αυτές τις δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ με τις δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις, που μόλις φθάνουν το 4%, αντιλαμβανόμαστε πλήρως τη σοβαρή αιμορραγία πόρων, που κάτω από άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να είχαν διοχετευθεί στην ανάπτυξη, στο κοινωνικό κράτος και στις υποδομές, γιατί οι πληρωμές αυτές ανέρχονται σε 28,1% του ΑΕΠ έναντι 24,83% του ΑΕΠ τον προηγούμενο χρόνο. Έχουμε δηλαδή απόκλιση  69%.

Οι πληρωμές για τόκους ήταν 11,1 δισεκατομμύρια και αντιστοιχούσαν στο 4,65% του ΑΕΠ, αυξημένες κατά 15,29% έναντι του 2007. Δηλαδή διαθέσαμε 4,6% του ΑΕΠ το 2008 για να πληρώνουμε τόκους όταν 4,02% του ΑΕΠ ήταν το ύψος των επενδύσεων που καλύψαμε με αυτά που δανειστήκαμε.

Οι δαπάνες για τις δημόσιες επενδύσεις. Με βάση τον Απολογισμό του 2008 οι δαπάνες του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, ανήλθαν σε 9,6 δισεκατομμύρια ξεπερνώντας τις προβλέψεις κατά 318 εκατομμύρια, ενώ οι πραγματικές πληρωμές ανήλθαν σε 9,6% του ΑΕΠ. Οι περισσότερες αφορούσαν σε συγχρηματοδοτούμενα έργα και επιχορηγήσεις σε επιχειρήσεις και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου για επενδύσεις. Η σχετική βελτίωση οφείλεται στη λήξη του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, η οποία όμως συνοδεύτηκε από σοβαρότατες καθυστερήσεις στην έναρξη του ΕΣΠΑ.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο χρόνος δεν με παίρνει να παραθέσω άλλα στοιχεία. Από το αποτέλεσμα του 2008 και την κατάσταση που παραλάβαμε το 2009, γνωρίζουμε πλέον πως η πραγματική δυναμική των δημοσιονομικών μεγεθών ήταν πολύ χειρότερη από αυτήν που δείχνουν τα συγκεκριμένα στοιχεία. Ήδη από τον Απολογισμό - Ισολογισμό του 2006 είχαμε σαφή προειδοποιητικά σήματα πως οι υστερήσεις των εσόδων, οι υπερβάσεις των δαπανών η προσφυγή σε όλο και περισσότερα δανεικά και όλο και περισσότερο από τις διεθνείς αγορές δεν θα μας οδηγούσαν μακριά. Όπως έδειξε η σχετικά πρόσφατη συζήτηση του Απολογισμού -Ισολογισμού του 2007, πολύ πριν γίνουν ορατές στη χώρα μας οι επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης και ο τρίτος Προϋπολογισμός της Νέας Δημοκρατίας, ο Προϋπολογισμός του 2007 που είχε χαρακτηριστεί αναπτυξιακός Προϋπολογισμός, ήταν Προϋπολογισμός που είχε κυριολεκτικά πέσει έξω.

Το ίδιο συνέβη και με τον τέταρτο κατά σειρά Προϋπολογισμό που συζητάμε σήμερα. Έτσι λοιπόν, μόνο και μόνο για λόγους δημοσιονομικής τάξης και συνέχειας, κυρώνουμε την έκθεση για τον Απολογισμό και τον Γενικό Ισολογισμό του Κράτους, του οικονομικού έτους 2008 και ψηφίζουμε τα αντίστοιχα νομοσχέδια του Υπουργείου Οικονομικών.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στις εκλογές του Οκτώβρη δεν πήραμε από τον ελληνικό λαό μια εντολή απλής διαχείρισης, πήραμε εντολή αλλαγής γιατί ο τόπος και οι καιροί απαιτούν δίκαιες ανατροπές και τομές για να μπορέσουμε να ξεφύγουμε από το τέλμα και την παρακμή, να ξαναδώσουμε την ελπίδα και την προοπτική σε μία χώρα που μαστίζεται όχι μόνο από τη διεθνή κρίση, αλλά και από μία πολύπλευρη κρίση αναπτυξιακής δυναμικής, κρίση αξιών, κρίση θεσμών.

Σήμερα το μεγάλο στοίχημα για τη νέα Κυβέρνηση, είναι αφενός η αξιόπιστη εκτέλεση του προϋπολογισμού, αφετέρου η συνεπής και επιτυχής υλοποίηση του νέου Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Τα μέτρα που εξήγγειλε χθες η Κυβέρνηση υλοποιούν και εξειδικεύουν το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Είναι μέτρα ισορροπημένα, μέτρα που έχουν το στίγμα της δίκαιης κατανομής των βαρών, είναι μέτρα αλλαγών και ανατροπών. Δεν σπρώχνουν, για μία ακόμα φορά, τα προβλήματα κάτω από το χαλί.

Δεν παραγνωρίζουμε ότι στο εισοδηματικό τους σκέλος είναι επώδυνα γι’ αυτό και πρώτη μας μέριμνα είναι να προστατεύσουμε τους αδύνατους, τους οικονομικά ασθενέστερους, τους μικρομεσαίους. Αυτό το δείξαμε από την πρώτη στιγμή και θα το συνεχίσουμε μέχρι το τέλος.

Εμείς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουμε σχέδιο, έχουμε πολιτική βούληση, θα ακολουθήσουν και τα μέτρα για την ανάπτυξη την επόμενη βδομάδα. Έχουμε βούληση να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση πρέπει όμως, σε σχέση με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, χωρίς τη δική μας ευθύνη, να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους. Οι καιροί ου μενετοί. Σας ευχαριστώ.