Ομιλία του βουλευτή Μεσσηνίας κ. Δημήτρη Κουσελά κατά τη συζήτηση, στην Ολομέλεια της Βουλής, του σ.ν. του Υπουργείου Ανάπτυξης «Αναθεώρηση διατάξεων του ν. 703/1977 περί ανταγωνισμού και άλλες διατάξεις»,  21-07-2009

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η χρηματοπιστωτική και η εν γένει οικονομική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη, πιστοποιεί με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, θα έλεγα, την ουσιαστική έλλειψη κανόνων, προδιαγραφών και θεσμών αποτελεσματικού ελέγχου και εποπτείας στη λειτουργία των αγορών.

Είναι χαρακτηριστικό –και το γνωρίζουμε - ότι στη χώρα μας, δυστυχώς, δεν υπάρχει υγιής ανταγωνισμός, αλλά εναρμονισμένες αθέμιτες πρακτικές στην εμπορία και διακίνηση των πετρελαιοειδών, στη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, στην εμπορία γάλακτος, στην εμπορία ελαιολάδου και μιας σειράς άλλων προϊόντων. Πρόσφατα ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε σε πάνω από είκοσι τομείς που έχουν τέτοιες πρακτικές. Αποτέλεσμα είναι κλάδοι ολόκληροι, όπως ο τραπεζικός κλάδος, να λειτουργούν ασύδοτα ή να διαμορφώνεται μία εξαιρετικά μεγάλη ψαλίδα μεταξύ τιμών παραγωγού και τιμών καταναλωτή, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να εισπράττουν τις χαμηλότερες τιμές, ενώ ο καταναλωτής να αγοράζει τα προϊόντα στις πλέον υψηλότερες. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή η ψαλίδα στη χώρα μας φθάνει το ένα προς πεντέμισι –«ένα» τιμές παραγωγού, «πεντέμισι» τιμές καταναλωτή- ενώ στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες δεν ξεπερνάει το ένα προς δυόμισι. Δεν λειτουργεί έτσι ο υγιής ανταγωνισμός, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει και για την κοινωνία και για τους πολίτες.

Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτή η κατάσταση, απαιτούνται δύο πράγματα. Πρώτον, να υπάρξει ισχυρή πολιτική βούληση από την πλευρά της Κυβέρνησης και δεύτερον, να υπάρξει επιτέλους μία ανεξάρτητη Αρχή με κύρος και αξιοπιστία, η οποία στη βάση μιας αποτελεσματικής αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, θα μπορεί να διαμορφώνει συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού.

Κύριε Υπουργέ, με αυτό το νομοσχέδιο η Κυβέρνηση αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων.

Παρά το ότι το νομοσχέδιο, όπως εκτενώς και εμπεριστατωμένα ανέλυσε ο εισηγητής μας Απόστολος Κατσιφάρας, εμπεριέχει και θετικές διατάξεις, τα μέτρα τα οποία περιέχονται στα άρθρα του είναι άτολμα και ελλιπή, με αποτέλεσμα να μην καλύπτονται ούτε τα ρυθμιστικά κενά που υπάρχουν σήμερα, αλλά ούτε και να διαμορφώνεται –και αυτό είναι το πιο σημαντικό- μια νέα «αρχιτεκτονική» την οποία έχει ανάγκη η λειτουργία και των αγορών συνολικότερα, αλλά και των αγορών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Ξεκινάω από το πιο σοβαρό που είναι το άρθρο 11. Κατά τη γνώμη μου είναι αδιανόητο ο Πρόεδρος και τα μέλη μιας Αρχής που παίζει κομβικό ρόλο στη λειτουργία της αγοράς να διορίζονται από την εκτελεστική εξουσία, δηλαδή από το Υπουργικό Συμβούλιο από τη μια πλευρά και από τον Υπουργό Οικονομίας από την άλλη. Είναι φανερό ότι από τη στιγμή που διορίζονται από την εκτελεστική εξουσία αποτελούν και το «μακρύ χέρι» της εκτελεστικής εξουσίας σ’ ένα πολύ ευαίσθητο και πολύ νευραλγικό χώρο -το τονίζω αυτό-, τη στιγμή που η συγκεκριμένη Επιτροπή έχει, απ’ ό,τι φαίνεται από το ίδιο το νομοσχέδιο, και κανονιστικές και εκτελεστικές και δικαστικές εξουσίες. Ξέρετε πώς είχε ονομάσει αυτή την Επιτροπή σε κάποια άλλη χρονική στιγμή ο πρώην Υπουργός Οικονομίας; Τρικέφαλο τέρας. Εάν σήμερα ήταν σ’ αυτήν εδώ την Αίθουσα ο κύριος Αλογοσκούφης και έπαιρνε το λόγο, είμαι περίεργος τι θα έλεγε για τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Εμείς ζητάμε –και το τόνισε ο κοινοβουλευτικός μας εκπρόσωπος κύριος Παπουτσής- κάτι πολύ απλό, δηλαδή η Επιτροπή Ανταγωνισμού να επιλέγεται με τον ίδιο τρόπο που επιλέγονται οι ανεξάρτητες αρχές, δηλαδή από την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και το πεδίο αναφοράς της Επιτροπής Ανταγωνισμού να είναι η Βουλή και όχι ο εκάστοτε Υπουργός και η εκτελεστική εξουσία. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα μπορεί να λογοδοτεί στη Βουλή είτε με περιοδικές εκθέσεις, είτε με τη φυσική παρουσία του Προέδρου της όταν θα ενημερώνει τη Βουλή. Μόνο έτσι, κατά τη γνώμη μας, θα μπορέσει να υπάρξει οικουμενική στήριξη στο έργο αυτής της Επιτροπής που είναι απαραίτητη. Μόνο έτσι θα μπορούν να αποφεύγονται σκάνδαλα τύπου γάλακτος όπως αυτά που έκαναν δυστυχώς «διάσημη» και γνωστή την Επιτροπή στο πανελλήνιο, ενώ θα έπρεπε οι Έλληνες πολίτες να μάθουν αυτήν την Επιτροπή από τις «καμπάνες» και από την αυστηρότητα με την οποία θα έπρεπε να αντιμετωπίζει τα κρούσματα και τα προβλήματα αθέμιτου ανταγωνισμού στις αγορές. Για μας, το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα είναι αυτό.

Από κει και πέρα υπάρχει μια σειρά από άλλα ζητήματα. Θα αναφερθώ στο άρθρο 4. Εμείς δεν κατανοούμε -και πιστεύω ότι δεν το κατανοούν και οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας- σε τι εξυπηρετεί ο Υπουργός να έχει τη δυνατότητα, έστω και με εισήγηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, να εξαιρεί κλάδους από τη νομοθεσία περί συμπράξεως. Βάζετε έτσι τον Υπουργό να παρεμβαίνει στη λειτουργία της Επιτροπής.

Αυτό κατά τη γνώμη μου είναι απαράδεκτο.

Σ’ ό,τι αφορά στο άρθρο 5, για την τροποποίηση των κατώτατων ορίων και κριτηρίων σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας, πάλι με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης δημιουργείται η ίδια ακριβώς κατάσταση, δηλαδή κι εδώ ακολουθείται η ίδια φιλοσοφία.

Με το άρθρο 9 δίνετε τη δυνατότητα στην Επιτροπή να έχει κανονιστικές αρμοδιότητες, όπως είπε ο Απόστολος Κατσιφάρας. Η Επιτροπή δεν πρέπει να έχει και κανονιστικές αρμοδιότητες. Το θεσμικό πλαίσιο θα το βάλουμε εμείς, θα το βάλει η Βουλή. Η Επιτροπή θα πρέπει να υλοποιεί το συγκεκριμένο πλαίσιο. Το αν θα μπουν, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, ταμειακές μηχανές στα πρατήρια υγρών καυσίμων ή το αν θα πουλάνε τα σούπερ μάρκετ είδη φαρμακείου δεν θα το αποφασίσει η Επιτροπή, αλλά θα πρέπει να το αποφασίσει η Βουλή των Ελλήνων, η οποία νομοθετεί.

Κλείνω με το άρθρο 11, γιατί δυστυχώς το τελευταίο χρονικό διάστημα σε κάθε νομοσχέδιο που φέρνετε για ψήφιση στη Βουλή υπάρχει και ένα άρθρο που αναφέρεται σε ρουσφετολογικές προσλήψεις με τις οποίες επιχειρείτε, κύριε Υπουργέ, να διαμορφώσετε ένα απαράδεκτο -θα έλεγα- καθεστώς πολιτικής ομηρίας.

Δεν ξέρω αν έτσι εννοείτε κι εσείς και ο Πρωθυπουργός σας τις μεταρρυθμίσεις, για τις οποίες ζητάτε την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού για να τις συνεχίσετε. Μεταρρυθμίσεις, δηλαδή, με πρακτικές «Μαυρογιαλούρου».

Για ένα πράγμα, όμως, να είστε σίγουροι: Με τέτοιου είδους διαδικασίες δεν θα αποφύγετε τη λαϊκή αποδοκιμασία, όποτε κι αν γίνουν οι εκλογές.

Σας ευχαριστώ πολύ.