Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ   5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009
Ενα κρίσιμο ραντεβού για το μέλλον της ανθρωπότητας και του πλανήτη.
Περιβάλλον και Πράσινη ανάπτυξη.

Η οικονομία και το περιβάλλον βυθίζονται σήμερα σε μια πρωτοφανή κρίση, με πολύπλευρες διαστάσεις και συνέπειες, που μας θέτουν όλους μπροστά σε αναπόφευκτες και κρίσιμες επιλογές για το μέλλον.  

Φαινομενικά άσχετες και ασύνδετες μεταξύ τους, η οικονομική κρίση και η κρίση του περιβάλλοντος σηματοδοτούν τα ίδια αδιέξοδα: τα αδιέξοδα των λογικών, των επιλογών και των πρακτικών που παρέδωσαν τα πάντα στο βωμό του εύκολου κέρδους.

Το περιβάλλον είναι σήμερα θύμα κυρίως της δικής μας, της ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Το κόστος από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος ήδη ξεπερνά τα 3,5 τρις δολάρια ετησίως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Με βάση τις διεθνείς υποχρεώσεις της για την αντιμετώπιση της ρύπανσης του περιβάλλοντος, το 2012 η χώρα μας θα κληθεί να δημοπρατήσει δικαιώματα ρύπων αξίας πάνω από  2 δις ευρώ. Αυτά τα δικαιώματα θα κληθούν να τα αγοράσουν οι κλάδοι που ρυπαίνουν, μεγάλοι τομείς της βιομηχανίας και ηλεκτροπαραγωγοί, όπως η ΔΕΗ. Τελικά όμως, θα κληθεί να τα πληρώσει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο ίδιος ο καταναλωτής.

Τα ποσά αυτά δεν είναι καθόλου αμελητέα. ‘Οπως ανέφερε πρόσφατα ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Παπανδρέου, αυτά αντιστοιχούν, σε ετήσια βάση,

- με τα 2/3 της κοινοτικής επιδότησης για το ΕΣΠΑ.

- με το επιπλέον κόστος που χρειάζεται για την αύξηση της βασικής σύνταξης των αγροτών και των ανασφάλιστων, ώστε να διαμορφωθεί σε 550 ευρώ για τον μεμονωμένο και σε 950 ευρώ για το ζευγάρι το 2011,

- με τη χορήγηση του ΕΚΑΣ σε 300.000 επιπλέον συνταξιούχους,

- με την καθολική επέκταση του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι»,

- με την αύξηση κατά 40% των βρεφονηπιακών σταθμών, που χρειάζεται η χώρα μας.

Ως ανόητοι Επιμηθείς, φτάσαμε σήμερα να πληρώνουμε πολύπλευρο και βαρύ λογαριασμό για το περιβάλλον, που θα γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτος και για την οικονομία και για την καθημερινότητά μας.

Η αλόγιστη τσιμεντοποίηση των πόλεων, η ανεξέλεγκτη βιομηχανική δραστηριότητα, η καταστροφή των δασών από την υπέρμετρη υλοτόμηση και τις πυρκαγιές, η ρύπανση των ακτών και των θαλασσών μας, η κατασπατάληση των υδάτων μας, η ανορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων, η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, η υπερβολική και παράνομη αλιεία, η καλλιέργεια της γης χωρίς σχεδιασμό και στόχο, υποσκάπτουν συνεχώς την ισορροπία της φύσης και τη θέτουν σε άμεσο κίνδυνο. Μαζί με αυτήν, θέτουν σε άμεσο κίνδυνο το μέλλον της ανθρωπότητας, του πολιτισμού και των παιδιών μας.

Η  οικονομική ανάπτυξη, που βασίζεται στα παραπάνω ή τα υποθάλπει, δεν είναι πια βιώσιμη. 

‘Οπως προκύπτει από σχετικές μετρήσεις της Ε.Ε, αν μέχρι το 2020 οι βιομηχανικές χώρες δεν μειώσουν κατά 30%, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, τις εκπομπές αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά.

Είναι αδιανόητο η χώρα μας, που είναι τόσο προικισμένη με ήλιο και αέρα, να είναι τόσο πίσω στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι αδιανόητο να εξαρτώμεθα σε τέτοιο βαθμό από ρυπογόνες ή εισαγόμενες πηγές ενέργειας. Να μην μπορούμε να αξιοποιήσουμε ορθολογικά τη γη, την ύπαιθρο, τις ακτές και το κλίμα μας, σε ποιοτικές, προσοδοφόρες και διεθνώς αναγνωρίσιμες καλλιέργειες, προϊόντα, υπηρεσίες.

Χρειαζόμαστε επειγόντως αλλαγή πορείας. Ενα νέο αναπτυξιακό στίγμα, φιλικό και για τον άνθρωπο και για το περιβάλλον.

Χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο συνδυασμό περιβαλλοντικής, ενεργειακής, γεωργικής και οικονομικής πολιτικής.

Μια ανάπτυξη που θα εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα εργασίας και ζωής, μια πράσινη και αειφόρο ανάπτυξη, που να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε οι μελλοντικές γενιές να ζήσουν σε συνθήκες οικονομικής ευημερίας, κοινωνικής δικαιοσύνης, σε πλήρη αρμονία και ισορροπία με το περιβάλλον και τις ανάγκες του.

Αυτό το νέο αναπτυξιακό στίγμα είναι η Πράσινη Ανάπτυξη που σχεδιάζει και για την οποία δεσμεύεται το ΠΑΣΟΚ.

Αυτή η νέα στρατηγική ανάπτυξης επηρεάζει και ενισχύει το σύνολο των κλάδων της οικονομίας και την ίδια την καθημερινότητά μας ως πολιτών, παραγωγών, εργαζομένων και καταναλωτών.

Πρώτη μας προτεραιότητα είναι η μετάβαση σε μια οικονομία, που θα μειώνει δραστικά τις εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2020 και τελικά θα μπορεί να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2050, με συστηματική προώθηση των ανανεώσιμων πηγών και με συγκεκριμένες πολιτικές για την εξοικονόμηση ενέργειας.

Δεύτερη προτεραιότητα είναι η ριζική αναδιάρθρωση σε όλους τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Να αφήσουμε οριστικά πίσω μας την εποχή της μαζικής παραγωγής, με χαμηλή ποιότητα και φτηνό κόστος και να περάσουμε στην εποχή των ποιοτικών και επώνυμων προϊόντων, με αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών, μέσων  και μεθόδων φιλικών στο περιβάλλον. 

Τρίτη μας προτεραιότητα είναι η εξοικονόμηση των φυσικών μας πόρων και η δημιουργία πράσινων εργαλείων και υποδομών. Σε αυτήν εντάσσονται η δημιουργία αυτόνομου Υπουργείου Περιβάλλοντος, η κατάλληλη αλλαγή του ΕΣΠΑ και του επενδυτικού νόμου. Η καταγραφή και η αποτίμηση του φυσικού μας πλούτου και των μεταβολών του, ώστε να σχεδιάζουμε και να παρεμβαίνουμε σωστά. Η δημιουργία Πράσινου Ταμείου, που θα χρηματοδοτεί τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την ανάπτυξη και την προώθηση πράσινων τεχνολογιών και προϊόντων. Επίσης, η ανάπτυξη τεχνολογιών για τη διαχείριση των υδάτων και των απορριμμάτων, που να είναι προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες, ειδικό πρόγραμμα για τις περιοχές NATURA, νέα οικονομικά και θεσμικά εργαλεία, αλλαγές στο φορολογικό σύστημα. Να μην ξεχνάμε πως η κλιματική αλλαγή πλήττει περισσότερο τις ασθενείς οικονομικές τάξεις, οι δε πλουσιότεροι οφείλουν να αναλάβουν το βάρος αυτής της αλλαγής. Γι’ αυτό θα υπάρξουν σαφείς κανόνες, με κατάλληλα κίνητρα για προϊόντα φιλικά στο περιβάλλον και αυστηρές κυρώσεις για όσους το επιβαρύνουν.

Η Πράσινη Ανάπτυξη είναι ο μόνος δρόμος για το μέλλον.

Είναι η ανάπτυξη που θα δημιουργήσει μια νέα στάση ζωής, νέα πρότυπα, νέες υποδομές, νέες τεχνολογίες στην παραγωγή, στα έργα κατασκευής κτιρίων, στα συστήματα θέρμανσης-ψύξης και ζεστού νερού, στη χρήση μεταφορικών μέσων ανθρώπων και εμπορευμάτων.

Η  Πράσινη Ανάπτυξη δεν είναι σημαία ευκαιρίας, υπόθεση μόνο κάποιων  λίγων, «ειδικά ευαίσθητων και μυημένων». Δεν είναι υπόθεση μόνο του Κράτους. Είναι ευθύνη του καθενός μας, των επιχειρήσεων, των παραγωγών, των καταναλωτών, της Αυτοδιοίκησης.  

Γι΄αυτό χρειάζεται διαρκής ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κάθε πολίτη, παραγωγού, καταναλωτή, εργαζόμενου. Πρέπει να αλλάξουμε τη νοοτροπία, τις επιλογές, τις συνήθειές μας. Να υιοθετήσουμε, λόγου χάρη, εναλλακτικούς τρόπους μετακίνησης με ήπια μεταφορικά μέσα. Να επενδύσουμε σε ένα σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο. Να επιβραβεύουμε καθημερινά, με τη στάση και τις επιλογές μας, την ποιότητα, τις φιλικές στο κοινωνικό σύνολο και στο περιβάλλον παραγωγικές μεθόδους και πρακτικές.

Το περιβάλλον είναι το δανεικό μας σπίτι, που το χρωστάμε και οφείλουμε να το παραδώσουμε σε καλή κατάσταση στις επόμενες γενιές. Δεν έχουμε άλλα περιθώρια να το θυσιάζουμε στο βωμό κερδοσκοπικών συμφερόντων,  κοντόφθαλμων και επικίνδυνων ωχαδερφισμών. Η Πράσινη Ανάπτυξη είναι ένα κρίσιμο στοίχημα, το πιο κρίσιμο ραντεβού μας με το μέλλον της Ανθρωπότητας και του πλανήτη μας. Αυτό το ραντεβού, αυτό το στοίχημα, δεν έχουμε πλέον κανένα περιθώριο να το χάσουμε!