Αθήνα, 28 Ιουνίου 2006

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΣΕΛΑ
ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟ Σ/Ν ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
«ΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΣΕΜΙΤΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΙΟΡΔΑΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ»

Η Συμφωνία που συζητάμε σήμερα υπεγράφη στις 21/12/2005, περιλαμβάνει 13 άρθρα και στοχεύει στην περαιτέρω ανάπτυξη και στην ασφαλέστερη εξέλιξη των διμερών οικονομικών μας σχέσεων με μία χώρα της Μέσης Ανατολής, που ιστορικά, γεωγραφικά και θεσμικά, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον αραβικό κόσμο. Μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την πύλη σε ευρύτερες και σημαντικές αγορές στις περιοχές, όπως και για άλλες διμερείς Συμφωνίες αμοιβαίας προστασίας των επενδύσεων, που έχει συνάψει κατά το παρελθόν η χώρα μας. Σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση, αυτή είναι η 39^η Συμφωνία. Οι περισσότερες, όμως, απ αυτές έχουν συναφθεί από τις κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Η Συμφωνία αυτή αποβλέπει στην αμοιβαία προστασία των επενδυτών και ειδικά, όπως και η αντίστοιχη με τη Συρία, το 2003, στην ενίσχυση της παρουσίας της χώρας μας στη Μέση Ανατολή.

Θα κάνω δύο φραστικές παρατηρήσεις. Σύμφωνα με το αγγλικό κείμενο, στην παρ. 2 του άρθρου 2 είναι μάλλον ορθότερη η διατύπωση «με μέτρα αδικαιολόγητα ή μέτρα, που εισάγουν διακρίσεις», αντί της φράσης «μέτρα αδικαιολόγητα ή διακριτικής φύσεως».

Επίσης, στην παρ. 3 του άρθρου 9 είναι μάλλον ορθότερο ο αγγλικός όρος «conciliation» να αποδοθεί ως «συμφιλίωση» και όχι ως «συνδιαλλαγή», όπως λάθος υπάρχει στο κείμενο.

Θα αναφερθώ σε ορισμένα στοιχεία, σχετικά με το ιστορικό και τις προοπτικές των διμερών μας σχέσεων με την Ιορδανία. Θα ήθελα να σημειώσω, καταρχήν, ότι ο όρος «Χασεμιτικό Βασίλειο» αναφέρεται στην ιστορία της χώρας αυτής, που ξεκινάει από τον Χουσέίν Αλ Χασέμι, εμίρη της Χεζάζης, περιοχής της σημερινής Σαουδικής Αραβίας, που ήταν ο ηγέτης της αραβικής επανάστασης εναντίον των Τούρκων την περίοδο 1914 - 1916.

Σήμερα, το Βασίλειο της Ιορδανίας αποτελεί παράγοντα εκσυγχρονισμού και σταθερότητας στη πολυτάραχη Μέση Ανατολή. Η ιορδανική ηγεσία έχει επιλέξει τη πολιτική της όσο δυνατόν συντομότερης και αποτελεσματικότερης ενσωμάτωσής της στο διεθνές οικονομικό σύστημα. Για αυτό το λόγο έχει προσχωρήσει σε διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς και σε σύναψη συμφωνιών περιφερειακής ολοκλήρωσης και προώθησης διμερών οικονομικών σχέσεων, όπως η συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2002, η συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με τις Η.Π.Α. το 2001, η εισδοχή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και η εισδοχή της στην αραβική ζώνη ελευθέρου εμπορίου το 1996.

Στο πλαίσιο αυτών των συμφωνιών έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια την εφαρμογή ενός προγράμματος φιλελευθεροποίησης των οικονομικών της δομών με κυριότερο χαρακτηριστικό το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και την παροχή σημαντικών φορολογικών και άλλων κινήτρων για τις ξένες επενδύσεις. Κάτι που έφτασε να την ανεβάζει το 2005 σε καλύτερη θέση από την Ελλάδα στην ανταγωνιστικότητα. Αυτό είναι κάτι που το αποδέχτηκε και ο Υπουργός Ανάπτυξης, κ. Δημήτριος Σιούφας, στη συνέντευξη του στη Ν.Ε.Τ. στις 17.5.2005.

Η επιχειρούμενη ταχεία ενσωμάτωση της ιορδανικής οικονομίας στο διεθνές σύστημα πραγματοποιείται μέσω κυρίως των ανεπτυγμένων οικονομικών και εμπορικών της σχέσεων με τις Η.Π.Α. και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ιδιαίτερα με την Ευρωπαϊκή Ένωση οι σχέσεις της είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένες, αφού μέσα από τη συμφωνία σύνδεσης η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταστεί πρώτος τροφοδότης και καλός πελάτης της ιορδανικής οικονομίας, αλλά και μεγάλος δωρητής αναπτυξιακής βοήθειας.

Σημαντικό ρόλο έχουν η ειδική οικονομική ζώνης της Άκαμπα και η ειδική οικονομική ζώνη της Αζέζ, που λειτουργεί από το 2001. Η ζώνη παρέχει φορολογικές και δασμολογικές απαλλαγές στις εισαγωγές και πωλήσεις προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται εντός του χώρου της. Οι έντεκα προνομιακές βιομηχανικές ζώνες παρέχουν αδασμολόγητη και άνευ ποσοτικών περιορισμών πρόσβαση στις Η.Π.Α. των προϊόντων που παράγονται σε αυτές, υπό τον όρο ότι 35% της προστιθέμενης αξίας παράγεται εντός της ζώνης και η όλη δραστηριότητα προωθεί την οικονομική συνεργασία με το Ισραήλ. Το 8% περίπου της προστιθέμενης αξίας πρέπει να προέρχεται από τη χώρα αυτή. Οι επενδύσεις στις ζώνες που ανέφερα απολαμβάνουν ιδιαίτερων, φορολογικών κυρίως, κινήτρων.

Οι κυριότεροι αναπτυσσόμενοι τομείς της οικονομίας της Ιορδανίας είναι ο τομέας των φαρμακευτικών, της πληροφορικής, της τεχνολογίας του περιβάλλοντος, των προστατευτικών εξοπλισμών, της ενέργειας και των ορυκτών. Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι ο αραβικός αγωγός φυσικού αερίου, έργο που συμφωνήθηκε το 2002 μεταξύ της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, του Λιβάνου και της Συρίας, κόστους 700 εκατομμυρίων δολαρίων. Βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και θα συνδέσει τις χώρες αυτές μεταφέροντας το αιγυπτιακό φυσικό αέριο, 10,35 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, σε μια προσπάθεια να αποτελέσει αντίπαλο δέος στην ομάδα των ισχυρών πετρελαιοπαραγωγών χωρών της αραβικής χερσονήσου.

Ορισμένες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ανακαλύψει τις δυνατότητες που προσφέρει το καθεστώς της ιορδανικής οικονομίας και έχουν προβεί σε μικρές επενδύσεις, σε κατασκευές μεγάλων έργων ή απλώς στην εμπορική παρουσία μέσω θυγατρικής. Ωστόσο, η ελληνική επιχειρηματική παρουσία είναι περιστασιακή και δεν αποτελεί πρώτη προτεραιότητα στον επενδυτικό σχεδιασμό των εταιρειών σε σύγκριση με αυτά που συμβαίνουν στα Βαλκάνια. Αμιγείς ελληνικές επενδύσεις δεν υπάρχουν στην Ιορδανία. Αρκετές, ωστόσο, ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αναπτύξει αξιόλογη δραστηριότητα στη χώρα αυτή κυρίως στο μελετητικό και κατασκευαστικό τομέα συμμετέχοντας από κοινού με ιορδανικές εταιρείες σε τεχνικά έργα υποδομών.

Η ελληνική παρουσία στην Ιορδανία περιλαμβάνει τη συμμετοχή του Ο.Τ.Ε. στην ιδιωτικοποίηση της Jordan Telecom, την τοποθέτηση καρτοτηλεφώνων από την Intracom, την κατασκευή φράγματος από την ΑΕΓΕΚ προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων δολαρίων και την παρουσία, μέσω γραφείων, άλλων εταιρειών, όπως η Space Hellas, κ.λπ.. Η αξία των ελληνικών επενδύσεων, που επωφελήθηκαν από το ευνοϊκό νομοθετικό πλαίσιο του ιορδανικού κράτους περί επενδύσεων την περίοδο 1996 - 2005, είναι χαμηλή, αφού δεν ξεπερνά το 1,1 εκατομμύρια δολάρια.

Περιορισμένο αλλά με έντονα ανοδική τάση παραμένει και το διεθνές εμπόριο, όπου το ισοζύγιο είναι σαφώς πλεονασματικό για την Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Πρεσβείας στο Αμάν, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την Ιορδανία το 2004 ήταν 10,3 εκατομμύρια δολάρια και οι εισαγωγές 3,75 εκατομμύρια δολάρια. Κατά το α εξάμηνο του 2005 η Ελλάδα εξήγαγε στην Ιορδανία προϊόντα αξίας 26,3 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ οι ιορδανικές εξαγωγές προς τη χώρα μας διαμορφώθηκαν στο 1 εκατομμύριο δολάρια. Όμως, το ενδιαφέρον των Ελλήνων επενδυτών για την αγορά της Ιορδανίας αυξάνεται σταθερά μετά από την επίσκεψη του Βασιλιά της χώρας Αμπντάλα στην Ελλάδα, τον περασμένο Δεκέμβριο.

Η Ελλάδα και η Ιορδανία έχουν μακρά ιστορία αρμονικής συνεργασίας τόσο σε διμερές όσο και σε πολυμερές επίπεδο, στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αλλά και της ευρωμεσογειακής συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Άλλωστε, η πολιτική προσέγγιση με τον αραβικό κόσμο ήταν βασική πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων και ιδίως των κυβερνήσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Χαρακτηριστικό είναι, ότι το 2003 ο τότε Υπουργός Εξωτερικών και σήμερα Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, επισκέφτηκε την Ιορδανία δύο φορές.

Η σταθερή θέση της χώρας μας για μια δίκαιη, συνολική και μόνιμη λύση στο μεσανατολικό συμβάλει στη διατήρηση των σχέσεων φιλίας των δύο χωρών. Οι κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είχαν συνάψει διμερείς συμφωνίες μορφωτικού, πολιτιστικού και οικονομικού περιεχομένου. Να προσθέσω ότι οι διμερείς μορφωτικές και πολιτιστικές σχέσεις είναι εδώ και χρόνια ανεπτυγμένες, ενώ στην Ιορδανία έχουμε 600 ομογενείς, ομογενειακό σχολείο και αντίστοιχους συλλόγους.

Τέλος, η Ιορδανία μπορεί να αποτελέσει τη γέφυρα προς μια ευρύτερη αγορά άνω του 1 δις καταναλωτών. Οι σημαντικότεροι τομείς για επενδύσεις στην Ιορδανία είναι των τεχνολογιών πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Η αγορά των υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών και εξοπλισμού αυξήθηκε κατά 70 εκατομμύρια δολάρια το 2004. Ενδιαφέροντες τομείς είναι ο τουρισμός, η φαρμακοβιομηχανία, οι κατασκευές και η υγεία.

Με βάση τα παραπάνω εκτιμάται ότι η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου των σχέσεων με την Ελλάδα, θα διευκολύνει ακόμη περισσότερο τις ελληνικές επιχειρήσεις να επεκτείνουν τις επενδύσεις τους σε αυτή τη χώρα. Γι αυτό το λόγο εμείς θα ψηφίσουμε επί της αρχής το παρόν σχέδιο νόμου.

Θεωρώ χρήσιμο, για την πληρέστερη ενημέρωση της Επιτροπής μας, εάν υπάρχει δυνατότητα από πλευράς του Υπουργού, να μας δώσει κάποια επιπλέον στοιχεία για τις πρόσφατες εξελίξεις και τις προοπτικές των ελληνικών επενδύσεων στην Ιορδανία, σε σχέση με τους κινδύνους που εγκυμονούν στο Ιράν και τους συσχετισμούς στην ευρύτερη περιοχή. Επίσης, εάν υπάρχουν στοιχεία για την κατάσταση και τη συμβολή της Ομογένειας στις σχέσεις μας με τη χώρα αυτή.