Ομιλία του Βουλευτή Μεσσηνίας κ. Δημήτρη Κουσελά, κατά τη συζήτηση, στην Ολομέλεια της Βουλής, του νομοσχεδίου «Προστασία του Καταναλωτή».

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτρέψτε μου να πω ξεκινώντας ότι δεν θα μιλήσω σαν καταναλωτής του πολιτικού λόγου αλλά ως ένας πολίτης -καταναλωτής, ο οποίος υφίσταται τις συνέπειες μιας ανεξέλεγκτης λειτουργίας της αγοράς.

Το νομοσχέδιο που σήμερα συζητάμε αποτελεί συρραφή διαφορετικών διατάξεων που τροποποιούν ένα βασικό νόμο, τον νόμο 2251, ο οποίος θεμελίωσε τα δικαιώματα και στη δεκατριάχρονη ιστορία του προσέφερε πολλά στην προστασία του καταναλωτή.

Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο η Κυβέρνηση συμπληρώνει τον νόμο αυτό, ενσωματώνοντας παθητικά, θα έλεγα, την ευρωπαϊκή Οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Μη μας πείτε όμως, , κύριε Υπουργέ, ότι με αυτό το νομοσχέδιο κάνετε κάποιες καινούργιες «τομές» ή «μεταρρυθμίσεις» !

Είναι άλλωστε εμφανής η αδυναμία σας να επεξεργαστείτε από μόνοι σας μια ολοκληρωμένη και σύγχρονη πρόταση, τη στιγμή μάλιστα που ευημερούν στην αγορά αυθαίρετες πρακτικές, πολύ μεγάλη αισχροκέρδεια και τα δικαιώματα των καταναλωτών καθημερινά καταπατούνται.

Δεν ισχυρίζομαι, βέβαια, ότι η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης είναι μόνον θέμα θεσμικού πλαισίου. Όπως μάλιστα επισημαίνει και η ΟΚΕ, υπάρχουν μια σειρά από ζητήματα τα οποία θα πρέπει να λάβουμε υπόψη : Πρώτα και κύρια η ύπαρξη ικανής πολιτικής βούλησης, η ενημέρωση των καταναλωτών για τα δικαιώματά τους, η διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά, αλλά και κατάλληλων μηχανισμών ελέγχου σε αυτήν.

Με ευθύνη της Κυβέρνησης, δυστυχώς όλα τα παραπάνω σχεδόν απουσιάζουν από τη λειτουργία της αγοράς. Και πώς να μην απουσιάζουν, κύριε Υπουργέ, όταν σε Ερώτηση που σας έκανα για τη μεγάλη ψαλίδα τιμών παραγωγού-καταναλωτή, η οποία στην Ελλάδα φτάνει το 1/5, η απάντηση που δώσατε ήταν ότι αυτή «δικαιολογείται» από το κόστος μεταφοράς και την τυποποίηση των προϊόντων. Τέτοιες απαντήσεις και τέτοιες πρακτικές δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να δίνουν το πράσινο φως στους κερδοσκόπους που πλουτίζουν σε βάρος του καταναλωτή !

Και αναρωτιέμαι, δεν υπάρχει κόστος μεταφοράς, δεν υπάρχει κόστος τυποποίησης των προϊόντων στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές όπου η ψαλίδα δεν ξεπερνάει το ένα προς δυόμισι;

Να ξαναμιλήσουμε για τον αθέμιτο ανταγωνισμό στα τρόφιμα, στον χρηματοπιστωτικό τομέα, στα πετρελαιοειδή;

Τα έχουμε πει χίλιες φορές σ� αυτή την Αίθουσα και άλλες χίλιες φορές η Κυβέρνηση κάνει πως δεν βλέπει, ή θεωρεί ότι το πρόβλημα είναι λυμένο !

Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρακολουθήσαμε όλοι ένα ράλι ανόδου των τιμών της βενζίνης. Η Κυβέρνηση, σε όλη αυτή την πορεία, ήταν απλός θεατής !

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οι ρυθμίσεις για τις ενώσεις καταναλωτών του τρίτου κεφαλαίου του σ.ν. αποβλέπουν ευθέως στο να πλήξουν την ανεξαρτησία και την αποτελεσματικότητά τους.

Πρώτον, δεν θεσπίζουν σαφή κριτήρια για ισότιμη και δίκαιη κατανομή της χρηματοδότησης. Η χρηματοδότηση και ο έλεγχος της ένωσης καταναλωτών εναπόκειται, θα έλεγα, στην ανεξέλεγκτη κρίση του Υπουργού Ανάπτυξης.

Δεύτερον, καταργείται το Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτών ως συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό όργανο της Πολιτείας για θέματα καταναλωτή και στη θέση του δημιουργείται το ιδιαίτερα πολυμελές, αλλά και δυσκίνητο, Συμβούλιο Αγοράς και Καταναλωτή, στο οποίο πλειοψηφία θα είναι οι διορισμένοι υπάλληλοι του κράτους και οι εκπρόσωποι της αγοράς, ενώ θα προεδρεύει ο Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή. Δηλαδή ένα πολιτικό πρόσωπο, στενός συνεργάτης του Υπουργού, θα προεδρεύει στο δήθεν ανεξάρτητο, κατά τα άλλα, όργανο που θα τον συμβουλεύει.

Τρίτο, γνωρίζετε ότι η δεκαπενταμελής εκτελεστική επιτροπή σ� αυτό το όργανο διορίζεται από τον ίδιο τον Υπουργό. Με άλλα λόγια, στο όργανο, το οποίο υποτίθεται ότι θα γνωμοδοτεί για τα συμφέροντα των καταναλωτών, οι εκπρόσωποι των καταναλωτών θα είναι μειοψηφία. Γιατί, αλήθεια, να γίνει κάτι τέτοιο; Ποιους ενοχλούσε και ποιους ενοχλεί οι καταναλωτές να είναι πλειοψηφία και όχι μειοψηφία σ� αυτό το όργανο, ούτως ώστε να ακούγεται πραγματικά η φωνή τους;

Τέταρτο, οι όποιες θετικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, περιορίζονται σχεδόν αποκλειστικά στην υιοθέτηση ορισμένων μόνο από τις προτάσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. που συζητήθηκαν στη Βουλή τον περασμένο Μάρτιο.

Αναφέρομαι στην Πρόταση Νόμου που έκανε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. για την προστασία του καταναλωτή από τις δανειακές συμβάσεις και σε ρυθμίσεις όπως η αποζημιωτική συλλογική αγωγή και η απαγόρευση πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας για οφειλές από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Και ακόμη, αυτή η τελευταία ρύθμιση, η μόνη άλλωστε που θα μπορούσατε να παρουσιάσετε σαν «επίτευγμα» του νομοσχεδίου σας, αφενός, δεν ήταν δική σας, αφετέρου, όπως τελικά τη διατυπώσατε με τις σωρευτικές προϋποθέσεις που έθεσε το άρθρο 11 παράγραφος 8, καθίσταται δώρο- άδωρο και δεν θα μπορέσει να εξυπηρετήσει αποτελεσματικά τους καταναλωτές.

Οι υπόλοιπες προτάσεις μας στην Πρόταση Νόμου που καταθέσαμε, δυστυχώς αγνοήθηκαν. Αγνοήθηκε η πρότασή μας για τη διαφάνεια στη διακύμανση των επιτοκίων, αγνοήθηκε η πρότασή μας για ένα πλαίσιο λειτουργίας των οργάνων που διαμεσολαβούν στις καταναλωτικές διαφορές, το οποίο μάλιστα στηριζόταν σε συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πέμπτο, παρότι στην Αιτιολογική �Εκθεση γίνεται αναφορά στη διαμόρφωση καταναλωτικής συνείδησης και στη βιώσιμη κατανάλωση, δεν υπάρχουν ρυθμίσεις στα επιμέρους άρθρα του σχεδίου νόμου που να ανταποκρίνονται σ� αυτές τις διακηρύξεις.

Ακόμη, δεν υπάρχει καμία αναφορά στη διαμόρφωση καταναλωτικής συνείδησης στα σχολεία, που ουσιαστικά έχει εγκαταλειφθεί, ούτε στους καταναλωτές με αναπηρίες, που είναι, όπως γνωρίζετε, μια κοινωνική ομάδα με ανάγκες ειδικής φροντίδας και προστασίας.

Συνοψίζοντας και κλείνοντας, Κύριε Πρόεδρε, θέλω να τονίσω ότι το νομοσχέδιο αυτό δεν στέκεται στο ύψος των περιστάσεων και των αναγκών προστασίας των καταναλωτών, δεν απαντά στα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά στις συναλλαγές τους και δεν χτυπά τη γενικευμένη ανασφάλεια του Έλληνα πολίτη απέναντι στις ανεξέλεγκτες από την Κυβέρνηση δυνάμεις της αγοράς που συστηματικά ροκανίζουν το εισόδημά του, γι� αυτό και το καταψηφίζουμε.

Σας ευχαριστώ.